Jola Richter-Magnuszewska: przyroda nie jest groźna, jeśli traktuje się ją z szacunkiem

Rozmowa z pisarką zamieniła się w fascynującą opowieść o życiu w Karpatach, na skraju puszczy, o przyrodzie i o tym, czego natura może nas nauczyć.

Posłuchaj

35:09

Jola Richter-Magnuszewska: przyroda nie jest groźna, jeśli traktuje się ją z szacunkiem (Trójka/Zagadkowa Niedziela)

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

Życie ze zwierzętami

Razem z panią Jolą, jej mężem i prawie dorosłymi synami mieszka dużo zwierząt. – W domu mamy trzy koty i dwa psy, na podwórku mamy gęś i kury, no i kumaki, ropuchy, puszczyka uralskiego. Czasami zagląda dzik – wymieniała. – Czasami gdzieś daleko swoje ślady na drzewie zaznacza niedźwiedź, od czasu do czasu widać tropy wilków, są sarny. Jest też mnóstwo ptaków: jak wyjeżdżałam, to przyleciały raniuszki – opowiadała.

Jola Richter-Magnuszewska "Puszcza. Opowieści karpackich buków"

Jesienne piękno gór

Teraz jest też czas, kiedy kończy się rykowisko, czyli miłosny spektakl jeleni. Dotyczy to także łosi, chociaż ich okres godowy to bukowisko. Obie te nazwy pochodzą od charakterystycznych odgłosów wydawanych przez samce: jelenie ryczą, a łosie  charakterystycznie buczą.

– O tej porze zaczyna się chyba najpiękniejszy spektakl w naszej przestrzeni w Bieszczadach i Beskidzie Niskim. Przemieniają się liście drzew, liście bukowe: jest złoto, jest miedź… A jak jeszcze słońce poświeci, to jest cudownie! No i jeszcze są grzyby – mówiła.

Zwierzęta nie są niebezpieczne

I tu padło bardzo ważne pytanie: czy pani Jola nie boi się, że te dzikie zwierzęta, o których tak opowiada, mogłyby ją zaatakować, zrobić krzywdę? – Dlaczego miałyby to robić? Jeżeli człowiek zachowuje się właściwie w stosunku do przyrody, z szacunkiem, to nie widzę możliwości, żeby ona miała nam szkodzić – odpowiedziała.

– Mieszkając w takim miejscu, musimy oczywiście respektować pewne zasady, które dotyczą nas wszystkich. Bo las nie jest tylko naszym domem: las jest przede wszystkim domem drzew. To też są istoty żywe, o których bardzo często zapominamy – tłumaczyła.

Zwróciła też uwagę, że ludzie, jako ssaki, zazwyczaj uważają, że tylko to jest żywe, co się rusza, co biega, lata, pływa. – Dla mnie ostatnio fascynujące są właśnie drzewa, grzyby, porosty, które są starsze od nas. Przecież żyją tyle lat na ziemi, niejedno widziały, niejedno słyszały i możemy się od nich wiele uczyć. Chociażby spokoju – wskazała.

Przeczytaj także:

• Biebrza – polska Amazonka, wyjątkowe miejsce w naszym kraju i Europie
• Izabela Dłużyk: warto zrobić coś innego, spróbować się wyciszyć, odejść od cywilizacji
• "Ludzie". Michał Książek o biodróżach, perspektywie nieantropocentrycznej i dzikiej przyrodzie w metropolii
• Drzewa: arystokracja wśród roślin. Dlaczego tak działają na ludzi, na ludzką wyobraźnię?

Starość jest wyjątkowa

Padło też kolejne ważne pytanie, tym razem o starość: co to znaczy, że "w puszczy docenia się starość każdego dnia"?

– Młodości jest dużo, gdyż przyroda hojnie dzieli się życiem. I tak jak doświadczamy życia, doświadczamy też tego, że nieodłącznym elementem życia jest śmierć. Tak już jest skonstruowany świat – odpowiedziała Trójkowa gościni.

I wyjaśniała, że drzewa, które dożywają starości, są wyjątkowe, bo nie każde może tego doświadczyć, nie z każdego nasiona wyrośnie duże drzewo. Nasiono może stać się na przykład pokarmem myszy, norników, popielic. Część wyrośnie jedynie do jakiegoś momentu. – Tylko niektóre drzewa dostąpią tego, że będą żyć dłużej i będą dawać życie. Podobnie jest ze zwierzętami: nie wszystkie dożyją sędziwego wieku, i dlatego jest to tak niezwykłe – mówiła.

Przykładem mogą być lochy, czyli samice dzików. – Te, które są najstarsze, stają się przewodniczkami stad. Rządzą najstarsi i najmądrzejsi, dlatego że mają dużo doświadczenia, znają dużo ścieżek, wiedzą, jak się uchronić przed niebezpieczeństwem – tłumaczyła.

***

Tytuł audycji: Zagadkowa niedziela
Prowadzi: Katarzyna Stoparczyk
Gościni: Jola Richter-Magnuszewska (autorka książki "Puszcza. Opowieści karpackich buków")
Data emisji: 6.10.2024
Godzina emisji: 9.06

pr/wmkor