Czy pamiętasz…? Niezwykłe tajemnice ludzkiej pamięci
2024-09-19, 20:09 | aktualizacja 2024-10-10, 14:10
Zaskakująco łatwo jest zapamiętać pierwszy pocałunek, ale trudno – to, co się jadło na obiad dwa tygodnie temu. Dlaczego tak się dzieje? Co sprawia, że dzieciństwo i pierwszą młodość wspominamy jako "lepsze czasy"?
Okazuje się, że ślady pamięciowe związane z pierwszym wydarzeniem są lepiej utrwalone. Natomiast to, co uznajemy za nieważne – zostaje usunięte jako coś, co zaśmieca naszą pamięć.
Posłuchaj
Inteligentny więcej zapomina
Okazuje się, że równie ważne jak zapamiętywanie jest… zapominanie. – Większość z nas zapomina w sposób naturalny, gdyż po prostu "czyścimy" magazyny pamięci. Zapominamy również traumatyczne wydarzenia: to nas trochę chroni – tłumaczy psycholog, dr Beata Rajba z Wyższej Szkoły Kształcenia Zawodowego we Wrocławiu. – Paradoksalnie bardziej zapominają osoby o wyższej inteligencji, gdyż mózg działa efektywniej. To zaś oznacza, że zapomina rzeczy nieważne – wskazuje.
Przeczytaj także:
- Dlaczego nasz mózg robi sobie żarty ze statystyki?
- Mózg bez tajemnic, czyli jak lepiej wykorzystać jego potencjał?
- Siłownia dla mózgu. Postaw na trening pamięci
Różne aspekty pamięci
Jednak powszechne przekonanie, że ludzka pamięć to wielka biblioteka z bilionami książek, z których każda jest jakimś wspomnieniem, jest błędne. To, jak dzielimy pamięć, zależy od kilku aspektów: jednym z nich jest czas i związana z nim pamięć krótko- oraz długotrwała. Ale to nie wszystko. – Jeśli chodzi o aspekt związany z treścią, to też są różne rodzaje pamięci: np. semantyczna związana z treścią i zapamiętywaniem konkretnych słów w języku obcym – mówi kognitywista Marcin Rządeczka z UMCS w Lublinie. – Pamięć proceduralna, związana z zapamiętywaniem konkretnych wzorców ruchowych jest najbardziej trwała. Jeżeli raz nauczymy się jazdy na rowerze, to przypomnienie tego zajmuje bardzo mało czasu – wyjaśnia.
Emocje utrwalają
Natomiast elementem, który silnie utrwala wspomnienia, są emocje. Dlatego tak dobrze pamiętamy pierwszy pocałunek, szczęśliwe wakacje z rodzicami czy zdanie bardzo ważnego egzaminu. – Z czasem mamy tendencję do pamiętania tylko dobrych rzeczy, a ta tendencja nasila się z wiekiem, u progu emerytury – opowiada dr Rajba.
***
Tytuł audycji: Piknik Naukowy
Prowadzi: Monika Suszek
Data emisji: 19.09.2024
Godzina emisji: 10.36
pr/wmkor