"Votum Aleksa": niewyświęcone miejsce, gdzie czuć było sacrum – reportaż Aleksandry Łapkiewicz
2024-05-06, 22:05 | aktualizacja 2024-05-07, 08:05
Nic w tej historii nie jest jednoznaczne. Zabytek, który nigdy zabytkiem nie był; kapliczka, której nie powinno nazywać się kapliczką; piękna idea, która zgubiła się w szarym życiu… Co się stało i dlaczego?
Na początku był drewniany kościół – stał w Tarnowie, niewielkiej wsi w powiecie garwolińskim. Spłonął, a resztki zostały przeniesione do cmentarnej kaplicy. Dawna to historia, ale na tyle żywa wśród mieszkańców, że hasło odbudowy kościoła, rzucone przez Aleksandra Rowińskiego i Joannę Pogórską, zjednoczyło wszystkich.
W 2011 roku na wiślanej skarpie powstał skromny, piękny budynek. Docenili go mieszkańcy, docenił go świat: był nominowany do niezwykle prestiżowej nagrody Miesa van der Rohego. Dzisiaj, 13 lat później, już nie istnieje...
– Ta kaplica była obiektem tak wpisanym w ten krajobraz, że jakby całkowicie z nim zintegrowanym. Wysoki bardzo brzeg, urwisty i na samym brzegu tego urwiska stojący ten niewielki, drewniany budyneczek – tak Anna Cymer opisuje "bohaterkę" reportażu Aleksandry Łapkiewicz "Votum Aleksa. Pożegnanie". – Otwarty na przestrzał: stojąc przed fasadą tej kaplicy, można było widzieć Wisłę. Nawet jeżeli budynek był zamknięty. I to była jedna z rzeczy, która od razu robiła wrażenie – mówi.
– Byłam tam latem, więc bujna zieleń, kwiaty, bzyczące owady, zapach drewna, z którego zbudowana była kaplica – to wszystko tworzyło niebywałą całość. I to, że we wnętrzu nie było żadnej dekoracji: były tylko drewniane ławki, krzyż i nic więcej. To było niebywale sakralne przeżycie, myślę, że nawet dla osób niekoniecznie wierzących – opowiada.
Posłuchaj
***
Tytuł audycji: Klub Trójki. Audiodokument
Prowadzi: Anna Dudzińska
Gościnie: Anna Cymer (historyczka architektury, autorka książki "Długie lata 90. Architektura w Polsce czasów transformacji"), Aleksandra Łapkiewicz (dziennikarka, reporterka, PR II Polskiego Radia, autorka reportażu "Wotum Aleksa. Pożegnanie")
Data emisji: 6.05.2024
Godzina emisji: 21.07
pr/wmkor