Parki narodowe w Polsce. Dlaczego warto je chronić? (Zapraszamy do Trójki)
Parki narodowe w Polsce. Dlaczego warto je chronić?
2024-05-02, 14:05 | aktualizacja 2024-05-02, 14:05
Jaka jest kondycja parków narodowych w Polsce? Co można zrobić, aby terenów zielonych w kraju przybywało? Jak ma się do tego kontekst wycinki lasów pod zdobywanie surowca – drewna. O lasach i parkach z myślą nie tylko o ochronie gatunków, którym zagraża wyginięcie, ale także o przestrzeniach, gdzie możemy złapać oddech od zabieganej codzienności, mówił w Trójce Michał Słodowy.
- Parki narodowe są jedną z form ochrony przyrody.
- Tworzy się je w celu zachowania różnorodności biologicznej, zasobów, tworów i składników przyrody nieożywionej i walorów krajobrazowych.
- Dla istnienia parków narodowych istotny jest także kontekst przywracania właściwego stanu zasobów i składników przyrody oraz odtwarzania zniszczonych siedlisk przyrodniczych, siedlisk roślin, siedlisk zwierząt lub siedlisk grzybów.
- Obecnie w Polsce mamy 23 parki narodowe.
Po ponad 20 latach w 2024 roku rozpoczniemy proces tworzenia nowego parku narodowego - zadeklarował w lutym wiceminister klimatu Mikołaj Dorożała. Dodał, że jedną z możliwych lokalizacji jest Zachodniopomorskie.
Parki narodowe w Polsce
W Polsce obecnie istnieją 23 parki narodowe. Ostatnim, założonym w 2001 roku, jest Park Narodowy "Ujście Warty". Największym z kolei jest Biebrzański Park Narodowy. Wiceszef resortu klimatu i środowiska zapewnił w rozmowie, że celem nowego kierownictwa ministerstwa jest powołanie w obecnej kadencji nie jednego, lecz kilku parków narodowych. - Pierwszy park chcielibyśmy powołać jeszcze w tym roku. Stałoby się to ponad 20 lat od powstania ostatniego - dodał.
Park narodowy w województwie zachodniopomorskim
Wiceszef MKiŚ, pytany o możliwą lokalizację nowego parku narodowego, wskazał m.in. na województwo zachodniopomorskie. - Są miejsca, gdzie samorządy same chcą powołania parku narodowego, i to jest bardzo dobry sygnał. Mam np. na myśli Zachodniopomorskie i koncepcję ochrony tzw. dolnej Odry. Województwo zachodniopomorskie jest absolutnym czempionem tego projektu. Mamy też sygnały ws. chęci utworzenia Jurajskiego Parku Narodowego na północy województwa śląskiego - wskazał.
Przeżyj to! Polskie Parki Narodowe/ Polskie Parki Narodowe
Istniejące parki narodowe w Polsce:
1. Babiogórski - woj. małopolskie - najbardziej atrakcyjnym miejscem w całym masywie Babiej Góry - z racji niepowtarzalnych widoków, jakie zeń się roztaczają - jest jej najwyższy szczyt - Diablak.
2. Białowieski - woj. podlaskie - znany z ochrony najlepiej zachowanego fragmentu Puszczy Białowieskiej, ostatniego w Europie fragmentu lasu pierwotnego oraz liczącej kilkaset sztuk, największej na świecie wolnościowej populacji żubra.
3. Biebrzański - woj. podlaskie - największy park w Polsce, na jego terenie znajduje się niemal cały bieg Biebrzy. Park jest największą ostoją dla łosia w Polsce (ich liczebność wynosi tu ok. 400 sztuk).
4. Bieszczadzki - woj. podkarpackie - największy park narodowy w polskich górach. 11 proc. powierzchni parku wpisane jest na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Jego gatunkiem "herbowym" jest ryś.
5. "Bory Tucholskie" - woj. pomorskie - najwyższą wartość kulturową na terenie parku i otuliny stanowią obiekty archeologiczne. Obszar ten posiada interesującą historię osadnictwa historycznego.
6. Drawieński - woj. lubuskie/wielkopolskie/zachodniopomorskie - to najbardziej malowniczy fragment Równiny Drawskiej, dużego obszaru sandrowego na Pojezierzu Pomorskim, zajętego przez zwarty kompleks leśny Puszczy Drawskiej, zwanej też Puszczą nad Drawą.
7. Gorczański - woj. małopolskie - obejmuje centralne pasmo Gorców, m.in. masywy Turbacza i Gorca. Jednym z najbardziej charakterystycznych składników krajobrazu i przyrody Gorców, stanowiącym ich największą turystyczną atrakcję, są polany.
8. Gór Stołowych - woj. dolnośląskie - w otulinie parku znajdują się popularne uzdrowiska: Polanica-Zdrój, Duszniki-Zdrój, Lewin Kłodzki i Kudowa-Zdrój. Na polsko-czeskiej granicy swoją ostoję ma muflon - gatunek górskiej owcy.
9. Kampinoski - woj. mazowieckie - wydmy powstałe w pradolinie Wisły i obszary bagienne są najbardziej charakterystycznymi elementami tutejszego krajobrazu.
10. Karkonoski - woj. dolnośląskie - park posiada 112 km szlaków turystycznych pieszych, są także szlaki narciarskie, w tym 17 km nartostrad. W szczytowe partie prowadzą dwie kolejki linowe ("Szrenica" i "Kopa"), zimą zaś funkcjonuje 10 wyciągów dla narciarzy.
11. Magurski - woj. małopolskie/podkarpackie - chroni przede wszystkim unikatowy w skali Karpat obszar przejściowy między Karpatami Zachodnimi i Karpatami Wschodnimi.
12. Narwiański - woj. podlaskie - park jest siedliskiem bardzo wielu zagrożonych gatunków ptaków, m.in. bielika zwyczajnego i bojownika bataliona. Jego symbolem jest błotniak stawowy. Wśród atrakcji są przewozy łodziami pychówkami "obwodnicą narwiańską", biegnącą wokół parku (trasa liczy ok. 90 km).
13. Ojcowski - woj. małopolskie - jest najmniejszym z polskich parków narodowych. Jego symbolem jest nietoperz. Do 2006 roku skatalogowano na obszarze parku ok. 500 jaskiń.
14. Pieniński - woj. małopolskie - pierwszy park narodowy w Polsce. Ma najwyższy wśród wszystkich polskich parków narodowych wskaźnik nasilenia ruchu turystycznego w przeliczeniu na 1 ha. Wśród atrakcji jest spływ tratwami przełomem Dunajca.
15. Poleski - woj. lubelskie - obejmuje liczne bagna, torfowiska i jeziora krasowe oraz naturalne kompleksy leśne z bogactwem flory i fauny, znajdujące się na Równinie Łęczyńsko-Włodawskiej. Jego symbolem parku jest żuraw.
16. Roztoczański - woj. lubelskie - chroni najcenniejsze przyrodniczo obszary Roztocza. W Roztoczańskim Parku Narodowym działa hodowla koników polskich - symbolu parku.
17. Słowiński - woj. pomorskie - charakterystycznymi elementami parku są przymorskie jeziora, bagna, łąki, torfowiska, nadmorskie bory i lasy, a przede wszystkim wydmowy pas mierzei z ruchomymi wydmami. Jego symbolem jest mewa srebrzysta.
18. Świętokrzyski - woj. świętokrzyskie - położony jest w centralnej części Gór Świętokrzyskich, obejmuje m.in. pasmo Łysogór (z najwyższym szczytem Łysicą - 614 m n.p.m. i Łysą Górą - 595 m n.p.m.). Na Łysej Górze znajduje się Muzeum Przyrodnicze Świętokrzyskiego Parku Narodowego.
19. Tatrzański - woj. małopolskie - w parku znajduje się 275 km znakowanych szlaków turystycznych o różnych stopniach trudności. Największe atrakcje to Morskie Oko, Dolina Pięciu Stawów Polskich i Kasprowy Wierch.
20. "Ujście Warty" - woj. lubuskie - obejmuje rozlewiska u ujścia rzeki Warty do Odry. Został założony dla ochrony unikatowych terenów podmokłych, rozległych łąk i pastwisk, które są jedną z najważniejszych w Polsce ostoją ptaków wodnych i błotnych.
21. Wielkopolski - woj. wielkopolskie - obejmuje ochroną krajobraz polodowcowy i typowe dla niego formy ukształtowania terenu. Od wiosny do jesieni na linii kolejowej do Osowej Góry odbywają się kursy drezyn Mosińskiej Kolei Drezynowej.
22. Wigierski - woj. podlaskie - park wyróżnia niezwykłe bogactwo jezior otoczonych rozległymi lasami. Oprócz największego jeziora, Wigier, w parku znajduje się jeszcze 41 naturalnych zbiorników wodnych. Osobliwością są suchary - śródleśne, niewielkie jeziorka dystroficzne otoczone pływającym kożuchem składającym się głównie z mchów torfowców.
23. Woliński - woj. zachodniopomorskie - park znajduje się w środkowo-zachodniej części wyspy Wolin. W wolierach Centrum Edukacyjno-Muzealnego można zobaczyć żywe bieliki zwyczajne i puchacze. Mieści się tu także największa w Polsce muzealna kolekcja samców batalionów w szacie godowej.
Parki narodowe w Polsce:
- Według polskiej Ustawy o ochronie przyrody z 2004 roku park narodowy jest to "obszar wyróżniający się szczególnymi wartościami przyrodniczymi, naukowymi, społecznymi, kulturowymi i edukacyjnymi, o powierzchni nie mniejszej niż 1000 ha, na którym ochronie podlega cała przyroda oraz walory krajobrazowe".
- W Polsce istnieją 23 parki narodowe: Babiogórski, Białowieski, Biebrzański, Bieszczadzki, Drawieński, Gorczański, Kampinoski, Karkonoski, Magurski, Narwiański, Ojcowski, Bory Tucholskie, Gór Stołowych, Ujście Warty, Pieniński, Poleski, Roztoczański, Słowiński, Świętokrzyski, Tatrzański, Wielkopolski, Wigierski i Woliński.
Posłuchaj
14:34
Dodaj do playlisty
***
Tytuł audycji: Zapraszamy do Trójki
Prowadzi: Robert Grzędowski
Data emisji: 2.05.2024
Godziny emisji: 7.13
kk/zch/IAR/PAP/wmkor