Życie z osobą rozumiejącą świat inaczej. Eliza Kącka o swojej książce "Wczoraj byłaś zła na zielono"

• Eliza Kącka jest badaczką literatury, felietonistką, krytyczką.
• Książka "Wczoraj byłaś zła na zielono" Elizy Kąckiej ukaże się w maju.
• "Wczoraj byłaś zła na zielono" to literacka opowieść o doświadczeniu życia matki wychowującej, żyjącej z córką z innością.

– Tytuł książki jest cytatem, jednym z tajemniczych zdań, które padło w czasie naszej już ponad 18-letniej znajomości. Mówi się o tym jako o synestezji, czyli takim widzeniu, które uczucia, bądź głoski, widzi w kolorach. Nie mam tego rodzaju doświadczenia i nie mam pojęcia, co moje dziecko miało na myśli, ponieważ moje dziecko nie tłumaczy się z tego, co myśli, tylko po prostu mówi takie rzeczy – opowiada Eliza Kącka, badaczka literatury, felietonistka, krytyczka, autorka bardzo osobistej książki "Wczoraj byłaś zła na zielono".

Nie mam pojęcia

– Co z tym fantem teraz zrobić, nie mam zielonego pojęcia: zanotowałam, zostało w pamięci, na papierze. I tyle wiem. To moje "nie mam pojęcia", które w różnych odmianach i wariantach pojawia się w tej książce, jest rezultatem obcowania z taką osobą, jaką jest moja córka. Z osobą nie tyle tajemniczą, co po prostu rozumiejącą świat inaczej. To wcale nie jest łatwe wyznanie, że ma się do czynienia z innością na co dzień, którą trzeba emocjonalnie zabezpieczyć, poznawczo opracować, jakoś samemu sobie później opowiedzieć. A moje dziecko zafundowało mi taką porcję inności, jak nieczęsto zdarza się w życiu – przyznaje.

Spektrum inności

Gościni Michała Nogasia przyznaje, że całkowicie świadomie zdecydowała się nie używać nazwy diagnostyczno-medycznej, by nazywać inność swojej córki. I powodem bynajmniej nie był strach bądź inna tego typu emocja. – Ta inność ma nazwę, bo mówimy o szeroko pojętym spektrum (…) moje dziecko o tej inności samo mówi i wie - zapewnia. – Postawiłam na tę inność, o której tutaj tak parapoetycko mówię, gdyż w swoim życiu spotkałam już wiele matek z dziećmi ze spektrum. I każde z nich było różne, bo trudno to inaczej nazwać. Ale też te różnice są tak fundamentalne, tak bardzo dotyczą tego, jak mówimy, czy w ogóle myślimy, jaki mamy świat wyobraźni autonomicznej, że dlatego właśnie nie używam tych pojęć – tłumaczy.

Przeczytaj także:

• "Wspólny świat" dla dzieci ze spektrum autyzmu i ich rodziców
• Izabela Tadra o książce "Hotel ZNP": zależało mi, aby stworzyć coś, nad czym możemy dyskutować
• Wyprawa na Karaiby z Ayanną Lloyd Banwo
• Czym żyje polska proza? Zyta Rudzka, Joanna Kuciel-Frydryszak i Grzegorz Piątek urodzinowo w Trójce

Algorytm konkretnego człowieka

Wydaje się oczywiste, że tytuł książki jest ważny, gdyż "sprzedaje”, mniej lub bardziej metaforycznie, jej zawartość. Jednak czasami, i tak jest w przypadku "Wczoraj byłaś zła na zielono", może stanowić klucz do zrozumienia. – To zdanie wylądowało w tytule książki nie dlatego, że jest ładne i się do niego przywiązałam, ale dlatego, że jest definicją naszej rozmowy. Rozmowy, w której ja muszę pytać, "opukiwać”, podchodzić, odpuszczać, znowu podchodzić, czasami pytać o to, co miała na myśli, a czasami próbować ją skłonić do tego, by jeszcze coś od niej wyciągnąć. A czasem przyjąć tajemnicę do wiadomości – wskazuje Eliza Kącka. – I kiedy to nasze trudne, dwuosobowe doświadczenie zdecydowałam się opowiedzieć literacko – podkreślam to, że literacko, a nie dokumentalnie – wtedy zrozumiałam, że muszę mówić o inności. Nie w polu konkretnej diagnozy, właśnie dlatego, żeby wydobyć ten osobny, bardzo indywidualny algorytm tego konkretnego człowieka.

Posłuchaj

52:13

"Wczoraj byłaś zła na zielono" Elizy Kąckiej: literacka opowieść o doświadczeniu życia z córką z innością (Ludzie/Trójka)

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

***

Tytuł audycji: Ludzie
Prowadzi: Michał Nogaś
Gościni: Eliza Kącka (badaczka literatury, felietonistka, krytyczka, autorka książki "Wczoraj byłaś zła na zielono")
Data emisji: 16.04.2024
Godzina emisji: 23.07

pr