"Pan Tadeusz". Jak powstawała narodowa epopeja?

Data publikacji: 15.02.2024 11:21
Ostatnia aktualizacja: 15.02.2024 11:36
Ten tekst przeczytasz w 2 minuty
Adam Mickiewicz 14 lutego 1834 roku napisał w liście do swojego przyjaciela, że dzień wcześniej skończył "Pana Tadeusza"
Adam Mickiewicz 14 lutego 1834 roku napisał w liście do swojego przyjaciela, że dzień wcześniej skończył "Pana Tadeusza", Autor - Tricky_Shark/Shutterstock
"Pan Tadeusz" to największe dzieło Adama Mickiewicza i nasza narodowa epopeja. 14 lutego 1834 roku Mickiewicz napisał w liście do swojego przyjaciela, Antoniego Edwarda Odyńca, że dzień wcześniej skończył "Pana Tadeusza". Oznacza to, że minęło 190 lat od tego wydarzenia. 
  • "Pan Tadeusz" to arcydzieło polskiej literatury i świadectwo geniuszu jego autora.
  • Adam Mickiewicz pisał je głównie w Paryżu, gdzie znalazł się wiosną 1832 roku. Dzieło ukończył w roku 1834.
  • Od roku 1999 rękopis znajduje się w zbiorach Zakładu Narodowego im. Ossolińskich.

Jak powstawał "Pan Tadeusz"?

Prof. Zbigniew Sudolski w jednej z archiwalnych audycji przypomniał, że Adam Mickiewicz rozpoczął pracę we wrześniu 1832, a więc w sytuacji niezwykle trudnej dla kraju. - Niedawno klęską zakończył się zryw niepodległościowy nazywany powstaniem listopadowym. Emigracja znajdowała się w stanie wrzenia i skłócenia. Mickiewicz, jak mówił to sam o sobie, zatrzasnął drzwi od tych kłótni i hałasów i zaczął pisać "Pana Tadeusza" - wskazuje.

POSŁUCHAJ

10:15

"Pan Tadeusz". Jak powstawała narodowa epopeja? (Skarby kultury polskiej/Jedynka)

  

Od sielanki do narodowej epopei

Na przełomie maja i czerwca oku 1833 gotowe były trzy pierwsze księgi. "Pan Tadeusz", początkowo pomyślany jako sielanka, z czasem przekształca się w wielki narodowy poemat. - Mniej więcej w połowie pisania Mickiewicz przerywa pracę, gdyż musi udać się do Szwajcarii do śmiertelnie chorego na gruźlicę Stefana Garczyńskiego. Podobno już w drodze powrotnej, nie mogąc się doczekać, zaczął pisać ponownie - zwrócił uwagę prof. Sudolski.

Jakie były losy rękopisu "Pana Tadeusza"?

W roku 1836 Adam Mickiewicz zmuszony był sprzedać rękopis "Pana Tadeusza". Kupiła go, za 569 franków, Anna Wąsowiczowa. - Owa kobieta, będąc wielbicielką Mickiewicza i chcąc mu dopomóc materialnie, rękopis ten po prostu mu zwróciła. Nie na długo, gdyż wkrótce Mickiewicz znowu zmuszony był sprzedać swoje dzieło i sprzedał je Pociejowi, emigrantowi polskiemu - zwraca uwagę Jan Litwinek z Muzeum "Pana Tadeusza".

Nabywca cieszył się niedługo, przed śmiercią zdążył jednak przekazać rękopis Stefanowi Zanowi, przyjacielowi Mickiewicza. Wkrótce manuskrypt ponownie znalazł się w rękach samego poety. - Od tej chwili Mickiewicz nie rozstawał się z nim, ale wiele kart i fragmentów darowywał przyjaciołom - usłyszeliśmy w audycji "Skarby kultury polskiej". Od roku 1999 rękopis znajduje się w zbiorach Zakładu Narodowego im. Ossolińskich.

Tytuł audycji: Skarby kultury polskiej

Prowadziła: Anna Stempniak

Data emisji: 15.02.2024 r.

Godzina emisji: 23.41

mg/wmkor

Jedynka w drodze
Jedynka w drodze
cover
Odtwarzacz jest gotowy. Kliknij aby odtwarzać.