Tajemnica zdjęć pacyfikacji kopalni Wujek. Reportaż "Fotograf z Wujka" [POSŁUCHAJ]
2023-12-14, 09:12 | aktualizacja 2023-12-14, 09:12
Marek Janicki miał wtedy 19 lat. Dzięki legitymacji szkolnej (był uczniem technikum elektrycznego) związkowcy wpuścili go na teren kopalni. Powstały wtedy unikatowe zdjęcia, które wkrótce obiegły całą Polskę i świat, jednak ich autor nie ujawniał się przez lata. Zapraszamy do wysłuchania reportażu pt. "Fotograf z Wujka".
- Bohaterem reportażu jest Marek Janicki – fotograf amator i wielki miłośnik fotografii. W grudniu 1981 roku udało mu się zrobić zdjęcia tragicznej pacyfikacji kopalni Wujek.
- Zaraz po wprowadzeniu stanu wojennego katowicka kopalnia "Wujek" zastrajkowała.
- Górnicy wysunęli trzy postulaty: uwolnić przewodniczącego zakładowej Solidarności, uwolnić wszystkich zatrzymanych i internowanych działaczy Solidarności, wreszcie znieść stan wojenny.
- Ówczesna władza postulatów nie przyjęła i postanowiła spacyfikować kopalnię.
Wielu fotoreporterów zastanawiało się, kto wykonał zdjęcia z tragicznych wydarzeń związanych z pacyfikacją kopalni Wujek. Autora szukał przede wszystkim Bogdan Kułakowski, znany śląski fotoreporter, laureat World Press Photo z roku 1980, wyrzucony z pracy po stanie wojennym, opozycjonista działający w podziemiu. - Jak się okazało, Marek Janicki mieszka obecnie pod Jelenią Górą, a fotografia nadal jest jego wielką pasją.
- "Śmierć jak kromka chleba". Najważniejszy film o stanie wojennym
- "Polała się krew, komuniści strzelali do własnego narodu". Jacek Pawłowicz o pacyfikacji kopalni "Wujek"
Pacyfikacja kopalni "Wujek"
16 grudnia 1981 roku ZOMO, milicja i wojsko przystąpiły do ataku na górników strajkujących na terenie kopalni "Wujek" w Katowicach. Przez wybite przez czołgi dziury w murze na teren zakładu weszli ZOMO-wcy. Górnicy cały czas powtarzali: "Kiedy na teren zakładu wejdzie wojsko, zakończymy strajk. Przed milicją i ZOMO będziemy się bronić".
Padły strzały. Od kul 21 górników zostało rannych, zginęło dziewięciu: Jan Stawisiński, Joachim Gnida, Józef Czekalski, Krzysztof Giza, Ryszard Gzik, Bogusław Kopczak, Andrzej Pełka, Zbigniew Wilk, Zenon Zając. Tak wyglądał bilans tej krwawej pacyfikacji. Najmłodszy z zastrzelonych miał zaledwie 19 lat. Kopalnia "Wujek" stała się symbolem walki o wolną i niepodległą Polskę.
Posłuchaj
"Fotograf z Wujka"
Marek Janicki miał zaledwie 19 lat. Był uczniem technikum elektrycznego i to dzięki legitymacji szkolnej związkowcy zdecydowali się wpuścić go na teren kopalni. To właśnie Marek Janicki stoi za powstaniem unikatowych zdjęć, ukazujących tragiczne wydarzenia na Śląsku. Fotografie bardzo szybko obiegły Polskę i świat.
Ekspertyza. Masakra górników w kopalni „Wujek”/ IPN Kraków
***
Tytuł reportażu: "Fotograf z Wujka"
Autorka reportażu: Anna Sekudewicz (Polskie Radio Katowice)
Data emisji: 13.12.2023
Godzina emisji: 22.20
polskeradio.pl/zch