"Podstolina" – finał Roku Fredry na "Scenie teatralnej Trójki"
2023-12-04, 09:12 | aktualizacja 2024-07-29, 19:07
Aleksander hrabia Fredro jest jednym z patronów 2023 roku. Na XXII Festiwalu Dwa Teatry w Zamościu reżyser Mariusz Malec przedstawił swoją interpretację "Zemsty", obsadzając w roli głównej Podstolinę. Premiera została zrealizowana na żywo z udziałem zamojskiej publiczności.
- Czy warto wciąż sięgać po klasykę literatury? "Zemsta" Aleksandra Fredry odkryta na nowo.
- Twórczość Fredry jest to obraz dawnego społeczeństwa, a może wciąż przeglądamy się w niej jak w lustrze?
- "Aleksander Fredro jest w dobrym humorze", czyli spojrzenie na mniej znane sztuki pisarza.
- Autorka interpretacja "Zemsty" w Trójce i rozmowa z reżyserem.
Mariusz Malec, adaptując tekst najsłynniejszej komedii Fredry, dokonał skrótów, a aktora Teatru Narodowego Pawła Paprockiego obsadził w dwóch rolach. Powierzył mu bowiem także rolę muzyka, wykonującego własne kompozycje. Zresztą wszyscy aktorzy, grając swoje role, obszerne partie tekstu śpiewali. – Warto mieć odwagę pójścia do teatru na Fredrę. Ktoś powie: "ramota, nie idę". No właśnie nie. Nowocześnie zrealizowany, nowocześnie oprawiony muzycznie – coś w nim odkrywamy nowego – tak o inscenizowaniu dzieł Aleksandra Fredry mówi w Polskim Radia reżyser Mariusz Malec. Jak dodał, "czytanie Fredry to trochę magiczna sztuka".
Aleksander Fredro – mistrz obserwacji i giętkiego języka
– Rozbawianie ludzi było u niego niczym kostium. Celem było pokazanie wad: zarówno pojedynczych ludzi, jak i całego społeczeństwa – przypominała o funkcji fredrowskiego komizmu prof. Barbara Naganowska.
Aleksander Fredro urodził się w 1793 roku w Surochowie niedaleko Jarosławia w bogatej rodzinie szlacheckiej. Zmarł we Lwowie 15 lipca 1876. Był autorem komedii obyczajowych z życia szlachty, głównie prowincjonalnej. Pisywał również wiersze, poematy, aforyzmy. Debiutował w 1817, jednak nie wpisał się nurt romantyzmu. W swych komediach Fredro wykazał się mistrzostwem w charakterystyce bohaterów, kształtowaniu akcji i giętkości języka. Do utworów wprowadzał akcenty humorystyczne i elementy komiki ludowego teatru, ówcześnie właściwe tylko farsie. Utwory Fredry weszły na stałe do kanonu polskiej literatury i teatru.
Wyjątkowa wystawa "Aleksander Fredro jest w dobrym humorze"
W Muzeum Teatralnym, mieszczącym się w warszawskim Teatrze Narodowym, do marca 2024 roku trwa wystawa "Aleksander Fredro jest w dobrym humorze" poświęcona największemu polskiemu komediopisarzowi, a właściwie – sześciu pierwszym komediom z tzw. okresu lwowskiego, czyli z lat 1822–1835. Można na niej obejrzeć pamiątki związane z samym twórcą, ale także ze spektaklami i aktorami na przestrzeni wieków. – Chodziło nam o coś więcej niż tylko celebracja jubileuszu, stąd skupienie na postaciach, aktorach. W centrum wystawy – bo każda wystawa jest opowieścią – stoi "Pan Jowialski": komedia autotematyczna, komedia o komedii, komedia o humorystach – tłumaczy dr Andrzej Kruczyński, koordynator wystawy w Muzeum Teatralnym.
"Podstolina" na antenach Polskiego Radia i w telewizji
Retransmisja słuchowiska, zaprezentowanego na XXII Festiwalu "Dwa Teatry" w Zamościu odbyła się we wrześniu 2023 roku w Programie 1 Polskiego Radia. 18 grudnia ta wersja "Podstoliny" (również "live") będzie miała premierę w Teatrze Telewizji. W ten sposób zostanie zamknięty Rok Fredry. W niedzielę 4 grudnia zaprosiliśmy do jej wysłuchania w Trójce. Prezentację słuchowiska poprzedziło spotkanie z Mariuszem Malcem.
Posłuchaj
Aleksander Hrabia Fredro – "Podstolina" na podstawie fragmentów "Zemsty"
Adaptacja i reżyseria: Mariusz Malec
Realizacja: Andrzej Brzoska
Muzyka: Paweł Paprocki
Obsada: Wiktoria Gorodeckaja (Podstolina), Krzysztof Wakuliński (Cześnik Raptusiewicz), Andrzej Mastalerz (Rejent Milczek), Krzysztof Szczepaniak (Papkin), Lidia Sadowa (Klara, synowica Cześnika), Paweł Paprocki (Wacław, syn Rejenta)
Czas trwania – 46’59”
"Nasz widz jest najlepszy". M. Malec i K. Szczepaniak o "Podstolinie" | XXII Festiwal „Dwa Teatry”/Polskie Radio
***
Na "Scenę teatralną Trójki" w niedzielę (4 grudnia) zaprosili Barbara Marcinik i Wojciech Dorosz.