Aleksandra Piłsudska, waleczna kobieta czynu
2023-11-13, 11:11 | aktualizacja 2024-05-08, 12:05
"Pierścionek z tabliczką. Rzecz o Aleksandrze Piłsudskiej" to słuchowisko, zrealizowane w Roku Aleksandry Piłsudskiej. Była jedną z kobiet – "ojców niepodległości". Słuchowisko na "Scenie teatralnej Trójki" zaprezentowaliśmy w 105. rocznicę powrotu Polski po 123 latach na mapę Europy.
- Kim była Aleksandra Piłsudska? Niełatwe losy żony Marszałka.
- Kobieta czynu, całe życie wierna swoim wartościom.
- Matka, żona i sekretarka. Jak Aleksandra Piłsudska wspierała męża.
Aleksandra Szczerbińska, druga żona Józefa Piłsudskiego, wychowana w patriotycznej rodzinie, przechowującej pamiątki po powstaniu styczniowym, służyła w Legionach Polskich, w wolnej Polsce prowadziła działalność społeczną, została pierwszą damą u boku Naczelnika Państwa (1921-22).
Józefa Piłsudskiego poznała w 1906 roku, związana z nim nieformalnie do 1921. Ślub para mogła wziąć dopiero po śmierci pierwszej żony Piłsudskiego, Marii, w 1921 roku. Skromna uroczystość odbyła się w kaplicy przy pałacu w Łazienkach Królewskich. Ich córki – Wanda i Jadwiga – urodziły się, zanim zostali małżeństwem.
Aleksandra Piłsudska – wyjątkowa kobieta
Czy niepodległość byłaby możliwa, gdyby nie kobiety takie jak Aleksandra Piłsudska? – Stoję na stanowisku, że autorkami tego sukcesu są właśnie kobiety. Oczywiście nie w większej mierze niż mężczyźni, ale one stoją za patriotyzmem swoich synów, braci i mężów. Kobiety dbały, żeby mentalność narodowa nigdy nie umarła – tłumaczy Katarzyna Droga, autorka książki "Kobieta, którą pokochał Marszałek". – Moja książka jest nie tylko o Aleksandrze Szczerbińskiej, a potem Piłsudskiej. Znajdziemy tam historię bohaterek np. powstania styczniowego – dodaje.
Czytaj także:
- Aleksandra Piłsudska – rewolucjonistka u boku Marszałka
- Portret Aleksandry Piłsudskiej. Reportaż "Skromna Pani Marszałkowa" [POSŁUCHAJ]
- Aleksandra Piłsudska. Jak poradziła sobie z życiem w cieniu Marszałka?
Żona marszałka Piłsudskiego przez całe życie trzymała się wiernie swoich wartości i pamiętała o wszystkich tych, którzy walczyli o wolną Polskę. – Kiedy już odzyskano niepodległość, a Aleksandra była w Belwederze, do końca życia organizowała spotkania weteranów roku 1863. Darzyła ich wielkim szacunkiem, pomimo klęski – mówi Katarzyna Droga.
Strażniczka ogniska domowego
W willi Milusin w podwarszawskim Sulejówku zamieszkali w 1923 roku. – To był jednocześnie taki prawdziwy dom rodzinny. Jego dobrym duchem, i strażniczką ogniska domowego, była pani Aleksandra Piłsudska. Była nie tylko żoną i matką, ale do pewnego stopnia pełniła też obowiązki sekretarki – mówił w Polskim Radiu prof. Grzegorz Nowik. – Część książek Józef Piłsudski dyktował, chodząc między gabinetem i salonikiem, a pani Aleksandra cierpliwie zapisywała to, co dyktował Marszałek – opowiadał profesor.
Po śmierci Józefa Piłsudskiego (1935) Aleksandra była nadal społecznie aktywna. Po napaści Armii Czerwonej na Polskę zdecydowała się na emigrację. Zmarła w 1963 roku w Londynie. W 1992 roku prochy jej zostały złożone w grobowcu na warszawskich Powązkach.
Zapraszamy do wysłuchania słuchowiska oraz spotkania z jego autorem i reżyserem – dziennikarzem radiowym, poetą, twórcą sztuk dla Teatru PR – Tomaszem Zacharewiczem.
Posłuchaj
***
Poniżej artykuł towarzyszący premierze słuchowiska.
Jest to historia kobiety, dla której podstawowe wartości były wyznacznikiem jej wyborów. Jest to opowieść o dziewczynie, która nie uznawała kompromisów. Jest to słuchowisko, które ma przybliżyć postać jednej z najważniejszych osobowości pierwszej połowy XX wieku w kraju nad Wisłą. Aleksandra Piłsudska, była nie tylko drugą żoną marszałka. To jej właśnie w dużej mierze tworzące się państwo zawdzięczało dostawy broni. To ona miała odwagę wziąć udział w napadzie na pociąg, by zdobyć fundusze na walkę z zaborcami. To ona współtworzyła kobiecy batalion wspierający legionistów. To ona również udowadniała, że prawa wyborcze kobiet to nie jest mrzonka, tylko naturalna kolej rzeczy. Jest to słuchowisko o wyborach, o walce, o miłości i samotności.
Słuchowisko powstało w ramach cyklu "Patroni 2023".
W słuchowisku wykorzystano fragment sztuki Juliusza Słowackiego "Lilla Weneda".
Reżyseria: Tomasz Zacharewicz
Realizacja akustyczna: Agnieszka Szczepańczyk
Opracowanie muzyczne: Tomasz Zacharewicz
Kierownictwo produkcji: Beata Jankowska
Obsada:
Ewa Wiśniewska (Aleksandra Piłsudska)
Michalina Łobacz (Aleksandra Szczerbińska (Piłsudska))
Zbigniew Konopka (Józef Piłsudski)
Marta Lipińska (Karolina Zahorska)
Joanna Pach-Żbikowska (Hanka)
Tomasz Borkowski (Porucznik)
Czas trwania – 35’47"
***
Na "Scenę teatralną Trójki" w niedzielę (12 listopada) zaprosili Barbara Marcinik i Wojciech Dorosz.
bm/polskieradio.pl/gs