Zamek Cisy: średniowieczne ruiny w cieniu popularnego Książa
2023-10-31, 21:10 | aktualizacja 2023-10-31, 21:10
Dolny Śląsk to prawdziwe zagłębie zamków i pałaców. Wśród nich są te lepiej zachowane bądź odbudowane, są także te w gorszej kondycji, mało znane czy wręcz zapomniane. Zamek Cisy należy do tej właśnie grupy: bez wątpienia przyczyniło się do tego bliskie sąsiedztwo niezwykle popularnego i okazałego Książa.
- Pierwsze wzmianki o zamku Cisy (Ciskberg) pochodzą z pierwszej połowy XIV wieku, sygnowany przez księcia Bolka II świdnickiego. Istnieje także falsyfikat datowany na rok 1242, stworzony prawdopodobnie także na polecenie tego władcy.
- Do upadku zamku przyczyniła się wojna trzydziestoletnia: w 1634 roku zamek został zajęty przez Szwedów i spalony. Od tej pory coraz bardziej popadał w ruinę.
Obrońca granic i szlaku handlowego
Zamek Cisy położony jest niedaleko wsi Cieszów. Powstał nad urwistym zboczem (350 m) doliny Czyżynki, a dodatkowo otoczony fosą stanowił doskonały punkt obronny. Fundatorem był prawdopodobnie książę Bolko I Surowy, by chronił wschodnią granicę księstwa jaworskiego i stał na straży szlaku handlowego. Wartość warowni doceniał również jego wnuk, Bolko II świdnicki, który ją rozbudował.
– Zamek został zbudowany na planie okazałego czworoboku i wówczas składał się z budynku mieszkalnego, okrągłej wieży po południowo-wschodniej stronie oraz mniejszej wieży w której powstała główna brama. Całe założenie otaczały grube mury obronne – opisuje budowlę Marek Gaworski, autor książek i przewodników po polskich pałacach i zamkach. – Później wybudowano podzamcze i basteję, która broniła dostępu do mostu przez fosę. Dostęp do wody zapewniała siedmiometrowa cysterna – dodaje.
Malownicza, mało znana ruina
Zamek został dwukrotnie zdobyty i zniszczony w połowie XV wieku, ale później szybko go odbudowano i umocniono. Śmiertelny cios zadali Szwedzi, którzy w 1634 roku spalili zamek Cisy: od tego momentu zaczął się upadek i destrukcja budowli, która często przechodziła z rąk do rąk. Dziś jest jedynie malowniczą ruiną leżącą na uboczu do której można dojść na piechotę z nieodległego pola biwakowego i parkingu. To, oraz fakt, że w stosunkowo niedużej odległości znajduje się niezwykle okazały, słynny zamek w Książu, powoduje, że zamek Cisy wciąż pozostaje miejscem mało znanym, chociaż ciekawym.
Przeczytaj także
- Zamek w Urazie. Burzliwe losy fortecy rycerza rabusia
- Pałac w Nakle Śląskim – neogotycka posiadłość rodu Donnersmarcków
- Zamek w Kliczkowie – perełka architektury z cmentarzem dla koni
Posłuchaj
***
Tytuł audycji: Trójka po królewsku
Prowadzi: Marta Piasecka
Data emisji: 31.10.2023
Godzina emisji: 10.47
pr