"Antygona" Sofoklesa. Antyczny dramat niezmiennie aktualny
2023-10-31, 11:10 | aktualizacja 2024-05-08, 12:05
"Antygona" to jeden z siedmiu zachowanych dramatów Sofoklesa, należący do tzw. cyklu tebańskiego. W pierwszej części cyklu, "Królu Edypie", poznajemy tytułową bohaterkę – córkę Edypa, która ma siostrę i dwóch braci. Antygona występuje również w "Edypie w Kolonos", tragedii opisującej ostatnie chwile życia jej ojca.
- "Antygona" Sofoklesa. Co wiemy o powstaniu utworu?
- Antoni Libera nie tylko tłumaczy, ale też spolszcza Sofoklesa. Co to zmienia?
- Jak Mariusz Malec rozkłada akcenty w słuchowisku "Antygona?
Ciekawostką jest fakt, że Sofokles napisał "Antygonę" przed "Edypem w Kolonos", który był prawdopodobnie jego ostatnim utworem. Reżyser słuchowiska Mariusz Malec pamiętał o owym zaburzeniu chronologii i "Antygonę" zrealizował pod koniec swoich prac nad cyklem. Warto dodać, że wyreżyserował on w Teatrze Polskiego Radia całego dostępnego nam Sofoklesa. Podstawą własnych adaptacji tragedii uczynił najnowszy i najnowocześniejszy przekład, dokonany przez Antoniego Liberę. Tłumacz podkreśla, że nie dokonał filologicznego przekładu tragedii Greka, lecz spolszczył je.
Dzięki temu powstało słuchowisko nie tylko łatwiejsze w odbiorze, ale także mocno wybrzmiewające w dzisiejszych czasach. Przemawia do nas siłą uniwersalnego przekazu o wyższości praw boskich nad ludzkimi, o potędze zarówno miłości, jak i wielkiego zła. Aktualne pozostaje pytanie o rolę przeznaczenia w naszym życiu.
Heroiczna Antygona i antyczne chóry
"Antygona" jest po "jasnej" stronie: kocha, szanuje boskie prawo, jest zdeterminowana i heroiczna. Grzebie swojego brata, przeciwstawiając się władcy. Płaci za to najwyższą cenę.
We wszystkich swoich adaptacjach Sofoklesa Mariusz Malec w oryginalny sposób interpretuje antyczne chóry. To wzmacnia artystyczną wymowę słuchowisk, premierowo przedstawianych w Programie 1 PR.
Polecamy także:
- Uczniowie sercem za Antygoną!
- Jak w oczach Sofoklesa i Lema wypada człowiek? Trwa Festiwal "Dwa Teatry"
- Antyk we współczesnym przekładzie Antoniego Libery
Prezentując "Antygonę" na "Scenie teatralnej Trójki", pamiętamy o Dniu Zadusznym. Zarazem bierzemy pod uwagę fakt, że od 20 do 22 października Mariusz Malec zrealizował cykl "czytań performatywnych" dzieła Sofoklesa w Instytucie Teatralnym im. Zbigniewa Raszewskiego w Warszawie. Była to wersja rozbudowana i zaprezentowana w innej obsadzie.
Przed wysłuchaniem słuchowiska zapraszamy na spotkanie z Mariuszem Malcem.
***
Sofokles "Antygona"
Tłumaczenie: Antoni Libera
Adaptacja: Mariusz Malec
Reżyseria: Mariusz Malec
Realizacja akustyczna: Andrzej Brzoska
Muzyka: Mikołaj Trzaska
Koncepcja chóru i przygotowanie: Olga Lisiecka
W słuchowisku "Antygona" Sofoklesa wykorzystano fragmenty dwóch innych dramatów tego autora: "Król Edyp" i "Edyp w Kolonos" w przekładzie Antoniego Libery.
Posłuchaj
Obsada: Marta Kurzak (Antygona), Lidia Sadowa (Ismena), Magdalena Różczka (Eurydyka), Marek Kalita (Kreon), Arkadiusz Bazak (Koryfeusz chóru), Stanisław Brejdygant (Tejrezjasz), Wojciech Wysocki (Strażnik, Posłaniec), Paweł Paprocki (Hajmon) oraz Chór obywatelek i obywateli tebańskich: Ada Maria Dec, Jagoda Jasnowska, Olga Lisiecka, Karolina Piwosz, Sandra Rusin, Wojciech Melzer i Tomasz Osica.
W retrospekcjach udział wzięli: Edyp w Tebach - Jerzy Trela, Edyp w Kolonos i Polinejkes - Marcin Hycnar
Czas trwania – 42’11”
***
Na "Scenę teatralną Trójki" w niedzielę (29 października) zaprosili Barbara Marcinik i Wojciech Dorosz.
kc