Od fascynacji do przestępstwa. Z czego wynika stalking? (Trójka pod Księżycem)
Od fascynacji do przestępstwa. Z czego wynika stalking?
2023-10-18, 10:10 | aktualizacja 2023-10-18, 21:10
Stalking wszedł do kodeksu prawnego dosyć późno. Uporczywe prześladowanie i nękanie dotyczy nie tylko znanych osób – ofiarą, jak i sprawcą zaliczanego do przemocy emocjonalnej przestępstwa, może stać się każdy. – To są takie sytuacje, gdzie jakaś nie najlepiej, nie najkorzystniej zakończona znajomość, przeradza się w prześladowanie – wyjaśnia Adam Straszewicz, psycholog śledczy i biegły sądowy.
- Stalkingiem określamy uporczywe prześladowanie i nękanie drugiej osoby. Od kilkunastu lat zjawisko jest w Polsce uznawane jako przestępstwo.
- Jak wyjaśnia psycholog śledczy i biegły sądowy Adam Straszewicz, stalkerem może stać się także osoba bez zaburzeń psychicznych.
- Gość "Trójki pod Księżycem" dodaje, że stalking dotyczy przede wszystkim osób spoza kręgów publicznych.
Co zalicza się do stalkingu?
Pojęcie "stalking" pochodzi z języka angielskiego i oznacza skradanie się bądź podchody. Określamy tym terminem fizyczne lub wirtualne zbliżanie się do osoby prześladowanej. Obejmuje to między innymi regularne, uporczywe komunikowanie się z nią wbrew woli, formułowanie gróźb w jej kierunku, jak również nachodzenie rodziny i bliskich ofiary.
W polskim kodeksie karnym przepisy dotyczące stalkingu pojawiły się początku minionej dekady. Wcześniej wprowadzono je natomiast w Stanach Zjednoczonych, w dużej mierze za sprawą celebrytów. – W Stanach Zjednoczonych w latach 90., kiedy tworzyły się te przepisy, stalking był rozpoznany jako przestępstwo wymierzone przeciwko osobom publicznym i celebrytom. To te osoby tak naprawdę doprowadziły do tego, by to zjawisko rozpoznano jako przestępstwo – wyjaśnia Adam Straszewicz, psycholog śledczy i biegły sądowy.
– Minęło ponad dwadzieścia lat, zanim stalking stał się przestępstwem w Polsce. To był już zupełnie inny moment. Wiedzieliśmy już te dziesięć lat temu, że stalking dotyczy przede wszystkim ludzi spoza kręgów publicznych – dodaje rozmówca Katarzyny Cygler.
Najczęściej czytane:
Kim są stalkerzy?
Sprawcą stalkingu może być każdy. Jak wyjaśnia gość "Trójki pod Księżycem", według publikacji naukowych w większości przypadków stalkerami są osoby bez zaburzeń psychicznych. – To są takie sytuacje, gdzie jakaś nie najlepiej, nie najkorzystniej zakończona znajomość, przeradza się w prześladowanie. Najczęściej to sytuacje, kiedy kończy się związek dwojga ludzi, ale bywają to także relacje typu współlokator, współpracownik czy pracownik. Mówimy o relacjach, które zakończyły się w sposób uważany za krzywdzący przez jedną ze stron – wymienia Adam Straszewicz.
Psycholog dodaje, że w przypadku znanych osób stalkerem będzie najczęściej osoba, która chce zgarnąć dla siebie część popularności swojej ofiary. Impuls do prześladowania, chociażby w przypadku polityków, zazwyczaj wychodzi z pozytywnych uczuć. – Badania przeprowadzone na kongresmenach Stanów Zjednoczonych pokazały, że wyznanie miłości w listach było bardzo silnym czynnikiem pozwalającym przewidzieć atak na tego polityka.
Posłuchaj
39:43
Dodaj do playlisty
***
Tytuł audycji: Trójka pod Księżycem
Prowadzi: Katarzyna Cygler
Data emisji: 18.10.2023
Godzina emisji: 0.10
qch