Czarna i biała legenda zakonu krzyżackiego – niezwykła wystawa w Malborku

• Wystawa "Nigra crux, mala crux. Czarna i biała legenda zakonu krzyżackiego" składa się z ok. 300 eksponatów. Powstawała przez prawie dwa lata i jest uważana za jedno z najważniejszych wydarzeń ostatnich lat na zamku w Malborku.
• Ekspozycja jest czwartą częścią cyklu wystawienniczego dotyczącego historii miasta.
• Wśród wystawionych eksponatów szczególną uwagę zwracają dwa obrazy, pokazujące bitwę pod Grunwaldem z dwóch różnych perspektyw. 

Zakon Szpitala Najświętszej Marii Panny Domu Niemieckiego w Jerozolimie, zwany potocznie zakonem krzyżackim, powstał w 1190 roku, na fali krucjat z XI i XII wieku. Na ziemie polskie krzyżaków sprowadził Konrad Mazowiecki w 1226 roku. Rycerze mieli obronić piastowskie posiadłości przed atakami Prusów, ale ostatecznie okazali się śmiertelnymi wrogami.

Ocieplanie wizerunku, czyli dobry PR krzyżaków

Zakon krzyżacki od początku był krytykowany za swój bezwzględny sposób działania. – W odpowiedzi na tę krytykę zakon zaczął produkować swoją propagandę, z której wyrosła "biała legenda": że wszystko jest w porządku, że oni niosą cywilizację na Wschód i że są tacy wspaniali – opowiadał w Trójce Aleksander Masłowski z Muzeum Zamkowego w Malborku.

Właśnie ta narracja, zderzona z "czarną legendą", jaką zakon obrósł m.in. w Polsce, jest tematem wystawy "Nigra crux, mala crux". Obejmuje ona ok. 300 eksponatów z różnych epok, pochodzących nie tylko z polskich zbiorów, ale także m.in. z Litwy, Ukrainy, Niemiec czy Austrii. – Mamy eksponaty graficzne, muzyczne, filmowe, naprawdę wielka różnorodność. To jest chyba jedna z najbardziej różnorodnych wystaw, jakie do tej pory na zamku w Malborku udało nam się przygotować – stwierdził gość "Trójki do trzeciej".

Bitwa pod Grunwaldem – historia prawdziwa?

Wśród eksponatów, które zwracają największą uwagę, Aleksander Masłowski wyróżnił dwa obrazy wiszące w wielkim refektarzu. Ukazują one decydującą o losach Europy bitwę pod Grunwaldem z całkowicie odmiennych perspektyw. Pierwszy obraz powstał we Lwowie w 1910 roku, w 500. rocznicę bitwy, natomiast drugi został namalowany sto lat później na Litwie. – Zupełnie inne spojrzenie, zupełnie inna charakterystyka tych obrazów, ale oba zwrócą uwagę – zapewnił gość Trójki.

Wystawa "Nigra crux, mala crux. Czarna i biała legenda zakonu krzyżackiego" na zamku w Malborku będzie czynna do 15 stycznia 2024 roku.

Posłuchaj

4:47

Czarna i biała legenda zakonu krzyżackiego (Trójka do trzeciej)

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

Czytaj też: 

• 63 lata od premiery "Krzyżaków" Aleksandra Forda. Pierwsza powojenna superprodukcja nadal pozostaje rekordzistką
• Zamek w Sztumie: sanatorium dla Krzyżaków, skryte w cieniu wielkiego sąsiada z Malborka

***

Tytuł audycji: Trójka do trzeciej
Prowadzi: Michał Żołądkowski
Gość: Aleksander Masłowski (Muzeum Zamkowe w Malborku)
Data emisji: 03.10.2023
Godziny emisji: 12.14

kc