Jan Matejko. Wystawa twórczości wybitnego malarza w Muzeum Narodowym w Krakowie
2023-09-27, 21:09 | aktualizacja 2023-10-04, 09:10
Nie ma chyba w naszym kraju bardziej znanego malarza niż Jan Matejko. Jego obrazy nie tylko towarzyszą kolejnym pokoleniom Polaków, ale również kształtują ich spojrzenie na historię. W tym roku obchodzimy w Polsce Rok Jana Matejki ustanowiony przez Senat RP na wniosek Muzeum Narodowego w Krakowie. I właśnie tam można zobaczyć wystawę "Matejko. Malarz i historia", honorującą 185. rocznicę urodzin oraz 130. rocznicę śmierci artysty.
- Jan Matejko (1838-1893) był jednym z najwybitniejszych twórców w historii malarstwa polskiego. Do najbardziej znanych jego dzieł należą obrazy "Bitwa pod Grunwaldem", "Hołd pruski", "Rejtan", "Stańczyk", "Batory pod Pskowem".
- Wystawa "Matejko. Malarz i historia" potrwa do 7 stycznia 2024 roku. Jednak tylko do 8 października 2023 roku można na niej oglądać "Rejtana" wypożyczonego z Zamku Królewskiego w Warszawie. Potem zastąpi go "Wernyhora": inny, równie wspaniały obraz mistrza Jana.
- Tak dużej wystawy Matejki chyba nie było od wielu dziesięcioleci, ale też tak pomyślanej wystawy nie było chyba nigdy – zapewnia Andrzej Szczerski, dyrektor Muzeum Narodowego w Krakowie.
Matejko – artysta niezwykle aktualny
Rok 2023 jest Rokiem Jana Matejki ustanowionym przez Senat RP na wniosek Muzeum Narodowego w Krakowie. – Stwierdziliśmy, że jest to wyjątkowa okazja, by na Matejkę popatrzeć jeszcze raz, jak na artystę niezwykle dzisiaj aktualnego. Bo dzisiaj tematem niezwykle aktualnym jest historia. Jak historia wpływa na teraźniejszość? Jak rozumiemy kontynuację, ciągłość historyczną? Dlaczego przeszłość jest tak istotna, jak wpływa na bieżące decyzje na scenie politycznej czy kulturalnej? – wskazuje Andrzej Szczerski, dyrektor Muzeum Narodowego w Krakowie. – A więc Matejko jako ten, który potrafi kapitalnie wizualizować historię. Warto było go przypomnieć na taką skalę – stwierdza.
Jan Matejko nie tylko opowiadał o polskich, w większości, dziejach, ale czynił to w sposób, który zdumiewał widzów zarówno w Krakowie czy Warszawie, jak i w Wiedniu czy Paryżu. "Skarga" i "Rejtan" witane były w stolicy Francji jako znak odrodzenia wielkiego malarstwa historycznego, które w drugiej połowie XIX w. przechodziło niewątpliwy kryzys. Jednak twórczość Matejki bynajmniej nie była jedynie odnowieniem dawnych, choćby najświetniejszych formuł, lecz propozycją nowej, autorskiej koncepcji obrazowania "dziejowego wypadku", tworzącej opowieść, w której także i dzisiaj możemy się przeglądać, kiedy pytamy, "skąd nasz ród", dlaczego trwamy jako wspólnota już ponad tysiąc lat, a także dostrzegając i starając się zrozumieć zjawiska dla tego trwania niebezpieczne.
Wernisaż wystawy "Matejko. Malarz i historia"/YouTube Muzeum Narodowe w Krakowie
Matejko nieoczywisty
Na wystawie "Matejko. Malarz i historia" znajduje się łącznie ponad 300 obiektów pochodzących nie tylko z polskich zbiorów, ale także z kolekcji prywatnych i zagranicznych. – Tak dużej wystawy Matejki chyba nie było od wielu dziesięcioleci, ale też tak pomyślanej wystawy nie było chyba nigdy. Skupiliśmy się na obrazach mniej znanych, aby pokazać tego Matejkę nieoczywistego. Bo to są obrazy świetne: z historii Polski i z historii Europy Środkowo-Wschodniej – zapewnia rozmówca Michała Żołądkowskiego. – Obiekty nieoczekiwane: chorągiew, którą Matejko malował, stroje jego projektu, rekwizyty, których używał do swoich obrazów. I coś, co może fascynować: szkice rysunkowe i olejne pokazujące, jak kształtował swój warsztat – opowiada.
– Są też fotografie. Matejko był znakomitym kolekcjonerem fotografii, ale pokazujemy też, jak fotografowano jego dzieła w XIX wieku po to, aby je popularyzować – dodaje.
Przeczytaj także:
- Obraz Józefa Chełmońskiego po 133. latach można oglądać w Muzeum Narodowym w Poznaniu
- Jan Matejko – odnaleziony portret siostry do zobaczenia w muzeum w Suwałkach
- 185. rocznica urodzin Jana Matejki. Co o słynnym malarzu mówi nam "Stańczyk"?
Posłuchaj
***
Tytuł audycji: Trójka do trzeciej
Prowadzi: Michał Żołądkowski
Gość: Andrzej Szczerski (dyrektor Muzeum Narodowego w Krakowie)
Data emisji: 27.09.2023
Godzina emisji: 14.42
mat. prasowe/pr