Dwór w małopolskich Wieruszycach – prywatna rezydencja w XV-wiecznej warowni (Trójka po królewsku)
Dwór w małopolskich Wieruszycach – prywatna rezydencja w XV-wiecznej warowni
2023-09-06, 15:09 | aktualizacja 2023-09-06, 15:09
Małopolska słynie z ciekawych obiektów architektury obronnej. Po niektórych zostały już tylko ruiny, inne przekształciły się w muzea lub prywatne posiadłości. Do tej ostatniej grupy należy dwór w Wieruszycach pod Bochnią, który można zwiedzać tylko przy wyjątkowych okazjach.
- Wieruszyce to wieś w województwie małopolskim, w powiecie bocheńskim, w gminie Łapanów.
- Nazywany zameczkiem dawny dwór obronny w Wieruszycach jest jednym z najstarszych tego typu obiektów Polsce.
- Prywatną rezydencję można zwiedzać m.in. podczas Europejskich Dni Dziedzictwa, których 31. edycja odbędzie się od 8 do 10 września 2023 roku.
Historia Wieruszyc sięga lat 60. XIII wieku, gdy zostały one wymienione w dokumentach księcia Bolesława Wstydliwego. Sam dwór datowany jest na XV wiek, a za jego budowniczych uznaje się rycerską rodzinę Wieruskich. Jej nestor, Marcin ze Szczyrzyca, otrzymał wieś na początku XIV wieku z nadania króla Władysława Łokietka.
Z osobą Marcina wiąże się legenda o jego córce Dobrosławie, która miała zginąć tragicznie po upadku z wieży rodzinnego zamku na Górze Świętego Jana, a następnie w cudowny sposób odzyskać życie dzięki wstawiennictwu św. Kingi.
Od wieży obronnej do prywatnej rezydencji
Początkowo zamek miał formę wieży mieszkalno-obronnej. Renesansowy sznyt zyskał po rozbudowie, która zakończyła się w 1530 roku. Świadczy o niej m.in. zachowany w piwnicy portal, na którym widnieje właśnie ta data. Budowla była wówczas zdecydowanie większa niż dziś, co widać po fundamentach znajdujących się po południowej stronie.
Własnością Wieruskich majątek pozostał do XVII wieku. Potem często zmieniał gospodarzy. W chwili wybuchu II wojny światowej posiadłość należała do rodziny Skorupków-Podlewskich. Po zakończeniu wojny zameczek popadł w ruinę, aż wreszcie, w latach 80. XX wieku, nowi właściciele poddali go gruntowej renowacji.
Dziś dawna warownia pełni funkcje mieszkalne, ale od czasu do czasu jest udostępniana zwiedzającym. Najbliższa okazja ku temu, aby obejrzeć z bliska wnętrza budynku, nadarzy się już w najbliższy weekend, 8-10 września, podczas Europejskich Dni Dziedzictwa.
Posłuchaj
3:51
Dodaj do playlisty
Czytaj też:
- Łęki Kościelne – modrzewiowy dworek, w którym bywała rodzina Połanieckich
- Kalinowa – straszny dwór z opery Stanisława Moniuszki
***
Tytuł audycji: Trójka po królewsku
Prowadzi: Marta Piasecka
Data emisji: 6.09.2023
Godzina emisji: 10.48
kc