Reklama

"Scena teatralna Trójki": "Teraz" – czas na Fredrę"

2023-09-03, 23:09 | aktualizacja 2024-05-08, 12:05

W Roku Aleksandra Fredry przedstawiamy w "Scenie teatralnej Trójki" ciekawostkę. Nasz najsłynniejszy autor komedii Aleksander hrabia Fredro miał szufladę, a w niej m.in. szkic dramatyczny w jednym akcie pt. "Teraz". Sztuka ta miała być opublikowana, zgodnie z wolą autora, po jego śmierci. Napisana między "Ślubami panieńskimi" i "Trzy po trzy", prawdopodobnie w połowie XIX wieku, została zaadaptowana i wyreżyserowana w Teatrze PR przez Waldemara Modestowicza. Premiera odbyła się – w Programie 1 Polskiego Radia – tuż przed 230. urodzinami Fredry.

Otwierając sezon 2023/24 w "Scenie teatralnej Trójki", zaproponowaliśmy słuchowisko, które pozwoliło sympatycznie spędzić ostatni wakacyjny niedzielny wieczór, choć bohaterowie sztuki zostali obdarzeni przez Fredrę cechami niezasługującymi na pochwałę.

Aleksander Fredro urodził się 20 czerwca w 1793 roku w Surochowie (obecne województwo podkarpackie), zmarł 15 lipca 1856 roku we Lwowie (w ówczesnych Austro-Węgrzech). Brał udział w wyprawie Napoleona na Moskwę. Poza komediami pisał wiersze, bajki, a także dziennik i pamiętnik. Jest też podobno autorem "XIII Księgi Pana Tadeusza".

Prezentację słuchowiska poprzedziło – tradycyjnie – spotkanie z jego reżyserem.

Poniżej, tradycyjnie też, tekst, który towarzyszył premierze w Jedynce 11 czerwca 2023 roku.

***

Ta krótka sztuka powstała "do szuflady" w latach 60. XIX wieku. "Do szuflady", ponieważ Aleksander Fredro przeznaczył ją do druku i do lektury teatralnej dopiero po swojej śmierci. Zapraszamy do wysłuchania premierowego słuchowiska "Teraz" wg komedii Aleksandra Fredry, w adaptacji i reżyserii Waldemara Modestowicza.

Można więc "Teraz" zaliczyć do tzw. komedii pośmiertnych. Sztuka została wystawiona w roku 1877 we Lwowie i w Krakowie, ale nie zyskała uznania. Odwrotnie – wywołała oburzenie publiczności i krytyki. Daleka była od atmosfery sielskich komedii Fredrowskich.

Akcja "Teraz" toczy się, jak się sądzi, we Lwowie, gdzie Fredro mieszkał w ostatnich latach życia i bacznie przyglądał się nowym obyczajom, których nie akceptował. Co więc zobaczył? Oto młodzi bohaterowie kierują się wyłącznie interesami finansowymi. Stan ich kont bankowych decyduje o łączeniu się par zawierających małżeństwa. Pojawia się także dziennikarz Podziemski, który prowadzi najróżniejsze akcje publiczne, zbiera składki na różne cele, np. na budowę pomników sławnych ludzi.

Stosunki finansowe, lekkomyślność z jednej strony, a z drugiej cynizm bohaterów sprawiają, że intryga komedii "Teraz" może toczyć się i dzisiaj! Dlatego posłuchajmy jej!