Zarzecze – pałac Dzieduszyckich, w którego wnętrzach świeciło słońce i padał deszcz

Pałac w Zarzeczu niegdyś należał do najpiękniejszych na całym Podkarpaciu. Otoczony bajkowym ogrodem i parkiem, był oczkiem w głowie jego fundatorki Magdaleny Morskiej z Dzieduszyckich. Dziś znajduje się tam m.in. Muzeum Dzieduszyckich.

Zarzecze – pałac Dzieduszyckich, w którego wnętrzach świeciło słońce i padał deszcz

Pałac w Zarzeczu jest otoczony wspaniałym parkiem

Foto: Waldek Sosnowski / Forum

  • Pałac w Zarzeczu został zbudowany w pierwszej połowie XIX wieku.
  • Wizytówką rezydencji były bogato zdobione wnętrza i wspaniały ogród.
  • Wewnątrz pałacu zaaranżowano m.in. "pokój, w którym świeci słońce", oraz "pokój, w którym pada deszcz".

Najstarsze informacje o wsi Zarzecze pochodzą z lat 30. XV wieku. Ok. 1730 roku majątek stał się własnością rodziny Morskich, a pod koniec XVIII wieku przeszedł w ręce Dzieduszyckich. Przez pewien czas oba rody współdzieliły prawo do posiadania Zarzecza, aż do rozwodu Magdaleny Dzieduszyckiej z Ignacym Morskim, do którego doszło w 1817 roku. W wyniku podziału majątku wieś przypadła żonie.

Historia obecnego pałacu w Zarzeczu sięga XIX wieku. Wybudowano go w latach 1817-19 z inicjatywy hrabiny Dzieduszyckiej według projektu znanego architekta Chrystiana Piotra Aignera. Pałac został otoczony budynkami gospodarczymi na wzór holenderski. Całe założenie pałacowe usytuowano na krańcu wzgórza stromo opadającego ku płynącej poniżej rzece Mleczce. Nieregularna budowla składa się z piętrowego, podpiwniczonego pałacu na planie prostokąta z oryginalną, rotundową wieżą oraz oficyny. Obie części łączy parterowa oranżeria, która przechodzi w drewniany ganek.

Słońce i deszcz w pałacowych komnatach

Pałac słynął z bardzo bogato i fantazyjnie zdobionych wnętrz. Górny, okrągły salon posiadał wspaniałą posadzkę zbudowaną z kilku rodzajów drewna. Na dole uwagę przyciągał m.in. salon żółty, ozdobiony ciekawą dekoracją sztukatorską i malarską, która niestety nie zachowała się do dziś. Ciekawostką był tzw. pokój, w którym świeci słońce. Efekt ów zapewniać miały białe meble i malowidła na suficie, przedstawiające pogodne niebo. Samo słońce imitowała lampa z mlecznego szkła. Dla równowagi w pałacu umieszczono też "pokój, w którym pada deszcz".

Po śmierci Magdaleny w 1847 roku majątek przejął jej brat, hrabia Józef Dzieduszycki, a w następnych dekadach, aż do rozpoczęcia II wojny światowej, pałac trafiał w ręce kolejnych członków rodziny Dzieduszyckich. Po wojnie umieszczono tam technikum rolnicze, szczęśliwie zabezpieczywszy uprzednio wyposażenie rezydencji, które zostało przewiezione do magazynów muzeum w Jarosławiu. Dziś pałac jest własnością gminy Zarzecze, która – po jego wyremontowaniu – zorganizowała we wnętrzach Muzeum Dzieduszyckich.


Zarzecze – pałac Dzieduszyckich, w którego wnętrzach świeciło słońce i padał deszcz (Trójka po królewsku)
4:42
+
Dodaj do playlisty
+

Czytaj też: 

***

Tytuł audycji: Trójka po królewsku
Prowadzi: Marta Piasecka
Data emisji: 13.07.2023
Godzina emisji: 10.40

kc