Pałac w Dukli – jedna z najwspanialszych rezydencji Podkarpacia (Trójka po królewsku)
Pałac w Dukli – jedna z najwspanialszych rezydencji Podkarpacia
2023-03-30, 14:03 | aktualizacja 2023-03-30, 15:03
Pałac w Dukli dziś nie wygląda już tak okazale. W przeszłości jednak była to jedna z najwspanialszych rezydencji na Podkarpaciu. Miejscowość może pochwalić się kilkoma ciekawymi zabytkami; większość z nich zawdzięcza rodzinie Mniszchów, która zapisała się także na kartach polskiej historii.
Pierwsze znane nam informacje o Dukli pochodzą z drugiej połowy XIV wieku. Początkowo miejscowość należała do rodziny Bogoriów; później jej właścicielami byli Kobylańscy, Cikowscy i Jordanowie. Za panowania tych ostatnich w Dukli powstał renesansowy zamek, którego fundatorem był najprawdopodobniej Jan Jordan.
Niezwykle ważna dla historii tego miasta jest z kolei rodzina Mniszchów. Dukla stała się ich własnością od XVII wieku. – To za ich czasów Franciszek Bernard Mniszech wzniósł w miejscu starej, zrujnowanej budowli barokowy pałac w stylu "palazzo in fortezza" [połączenie wygody mieszkańców pałacu z funkcją obronną - red.]. Nowo powstała piętrowa rezydencja została wówczas otoczona bastionowymi fortyfikacjami – opowiada Marek Gaworski, autor książek i przewodników po zamkach i pałacach w Polsce.
Najczęściej czytane:
- Siedziba wielkiego mistrza – pozostałości zamku krzyżackiego w Grudziądzu
- Zamek w Owieśnie. Jedyny taki w całej Polsce
Serce życia towarzyskiego
Po wyborze Stanisława Augusta Poniatowskiego na króla Polski rodzina Mniszchów przeniosła się z Warszawy do Dukli. Wtedy też tamtejszy pałac stał się sercem życia towarzyskiego. – Założono teatr, powstała bogata biblioteka, a wnętrza zapełniły się dziełami sztuki m.in. Rembrandta. Bastiony przekształcono później w oficyny, założono także piękny park. Na ten okres przypadały najlepsze lata pałacu, był wówczas uważany za jedną z najpiękniejszych rezydencji w całej Polsce – wyjaśnia Marek Gaworski.
Od końca XVIII wieku obiekt zaczął zmieniać właścicieli. W 1875 roku Cezary i Adam Męcińscy przeprowadzili remont pałacowych wnętrz, zniszczonych w trakcie rosyjskiej okupacji, oraz przeprojektowali park otaczający rezydencję. W trakcie I wojny światowej budowla została częściowo zniszczona, w ruinę popadła podczas bitwy o Przełęcz Dukielską w 1944 roku. Już 20 lat później podjęto (bezskuteczne) próby remontowania obiektu. – Kolejny raz ratowanie zabytku miało miejsce na przełomie lat 80. i 90. Dziś w jego wnętrzach znajduje się muzeum historyczne – wyjaśnia autor książek i przewodników.
Posłuchaj
4:09
Dodaj do playlisty
***
Tytuł audycji: Trójka po królewsku
Prowadzi: Marta Piasecka
Data emisji: 30.03.2023
Godzina emisji: 9.33
qch