Oszustwa wielkie i małe, czyli złe skłonności ludzkiej natury
2023-03-28, 15:03 | aktualizacja 2023-03-28, 15:03
Oszuści z naprawdę wielkim tupetem stają się czasem gwiazdami kultury masowej. Ci działający na mniejszą skalę na co dzień są wśród nas. Jak się przed nimi bronić?
Na miano jednego z największych oszustów wszech czasów zasłużył z pewnością Bernard Madoff. Ten amerykański finansista stworzył piramidę finansową, w którą udało mu się zaangażować pieniądze kilkunastu tysięcy osób. Były wśród gwiazdy show biznesu, takie jak Steven Spielberg, John Malkovich czy Leonard Cohen. Łącznie zdefraudował ponad 50 miliardów dolarów.
W 2009 roku odbył się proces, w wyniku którego Madoff został skazany na karę 150 lat więzienia. – On przed sądem okazywał skruchę, natomiast jak już trafił do więzienia, to w jego różnych wypowiedziach z tą skruchą było bardzo różnie – mówił w Trójce amerykański korespondent Polskiego Radia Jan Pachlowski. Oszust zmarł niecałe dwa lata temu w więzieniu, w wieku 82 lat.
Posłuchaj
Czytaj też:
- Oszustwa "na legendę". Jak uchronić się przed utratą pieniędzy?
- Uwaga na cyberprzestępców. Wykorzystują do oszustw kryzys energetyczny oraz przedświąteczny czas
Co sprawia, że ludzie stają się oszustami? Zdaniem psycholog Aleksandry Plewki, decydują o tym indywidualne predyspozycje i motywacje. Dla kogoś może to być potrzeba manipulowania innymi ludźmi, a dla kogo innego chęć uniknięcia konsekwencji jakiegoś czynu. Zdarza się też, że jest to sposób na życie dostarczający odpowiednio wysokiej porcji adrenaliny.
W internecie i literaturze znaleźć można wiele wskazówek, jak rozpoznać oszusta. Zdradzić go może na przykład nienaturalna mowa ciała, ale też treść wypowiedzi. – Są to osoby, które nie mówią o sobie, tylko o nas. Są wyjątkowo krytyczne, tak żebyśmy całą uwagę skupili na sobie i byli nieuważni na to, co w rzeczywistości się do nas mówi – tłumaczyła Aleksandra Plewka.
Istnieje niebezpieczeństwo, że po pewnym czasie oszukiwanie może stać się odruchowym sposobem rozwiązywania jakichkolwiek trudności życiowych. Takiego nawyku trudno się pozbyć. – Dużo energii musimy włożyć w to, żeby na każdym kroku przypominać sobie, że nie możemy stosować pewnych sztuczek – mówiła gość audycji "Pora na Trójkę".
Posłuchaj
***
Tytuł audycji: Pora na Trójkę
Prowadzący: Karol Gnat, Radosław Nałęcz
Goście: Jan Pachlowski (korespondent Polskiego Radia w USA), Aleksandra Plewka (psycholog)
Data emisji: 27.03.2023
Godzina emisji: 6.49, 7.12
kc