Skąd wzięły się nazwy na mapie Warszawy? (Trzy gramy Redbada/Trójka)
Solec, Mokotów i Żoliborz – skąd wzięły się nazwy na mapie Warszawy?
2023-01-16, 14:01 | aktualizacja 2023-01-22, 15:01
Czy na placu Grzybowskim rosły kiedyś grzyby? Skąd wzięła się nazwa ulicy Solec? Dlaczego Gnojna była "wędrującą" ulicą? Na te i inne pytania dotyczące warszawskich dzielnic, ulic i placów odpowiedzi przyniosło to wydanie "Trzech gramów Redbada".
Na Mokotowie swoje włości miał średniowieczny rycerz Mokot, a Żoliborz to "Piękny Brzeg" (z francuskiego: "Joli bord"). Z kolei ulica Marszałkowska nie ma nic wspólnego z marszałkiem Józefem Piłsudskim. Jej nazwa pochodzi jeszcze z XVIII wieku i została nadana na cześć marszałka wielkiego koronnego Franciszka Bielińskiego, który zaprowadzał porządki w Warszawie. To właśnie jemu miasto zawdzięczało wybrukowanie najważniejszych ulic.
Grzyby, banki i odpadki
Na Smolnej przygotowywano niegdyś smołę dla statków pływających po Wiśle, a Solec to miejsce dawnego portu rzecznego, w którym rozładowywano sól transportowaną z kopalń w Bochni i Wieliczce. Wbrew nazwie, na znajdującym się w aktualnym centrum stolicy placu Grzybowskim nigdy nie rosły grzyby. – Warszawa do czasu uchwalenia Konstytucji 3 maja i ustawy o miastach obejmowała Nowe Miasto i wieś Solec. Wokół było bardzo dużo prywatnych miasteczek, tzw. jurydyk. Jedna z nich została założona w XVII wieku przez ówczesnego starostę, pana Grzybowskiego, i nazywała się Grzybów – opowiadał w Trójce Waldemar Prokop, przewodnik miejski oraz ekspert w dziedzinie nazewnictwa warszawskich ulic.
O ile na placu Grzybowskim próżno było szukać grzybów, to już na placu Bankowym bank jak najbardziej dało się znaleźć. – Po ustanowieniu Królestwa Kongresowego były tam Bank Polski i giełda, jak również ministerstwa związane z finansami – mówił gość "Trzech gramów Redbada". Opowiedział przy tym ciekawostkę o tym, że jednym z pracowników giełdy na placu Bankowym był nasz narodowy wieszcz Juliusz Słowacki.
W audycji usłyszeliśmy też m.in. anegdotę o "wędrującej" ulicy Gnojnej, która zmieniała swoją lokalizację w zależności od tego, gdzie w danym okresie wywożone były miejskie nieczystości.
Posłuchaj
48:49
Dodaj do playlisty
***
Tytuł audycji: Trzy gramy Redbada
Prowadzi: Redbad Klynstra-Komarnicki
Gość: Waldemar Prokop (przewodnik miejski, ekspert w dziedzinie nazewnictwa ulic)
Data emisji: 15.01.2023
Godzina emisji: 14.08
kc