Reklama

Pałac Pod Blachą – wart odwiedzenia "kuzyn" Zamku Królewskiego w Warszawie

2023-01-03, 14:01 | aktualizacja 2023-01-04, 06:01

Mając takiego sąsiada jak Zamek Królewski, warszawski pałac Pod Blachą siłą rzeczy pozostaje w jego cieniu. Ale jest to miejsce ciekawe, z bogatą historią, będące świadkiem ważnych wydarzeń i głośnych skandali.

Pałac Pod Blachą został wybudowany w pierwszej połowie XVIII wieku, a jego nazwa pochodzi od nietypowego jak na tamte czasy pokrycia dachu blachą z miedzi. – Była to pierwsza tego typu inwestycja w Warszawie i jak widać, ten zabieg na stałe utrwalił się w nazwie – mówi znawca polskich zamków i pałaców Marek Gaworski.

Za powstanie pałacu w jego obecnym kształcie odpowiadał architekt Jakub Fontana. Nadał on budowli styl późnobarokowy, a do piętrowego głównego gmachu dołożył dwa boczne skrzydła. W 1776 roku pałac stał się własnością króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, który najpierw przeznaczył go na mieszkania dla swoich dworzan, a kilkanaście lat później – podarował swojemu bratankowi, księciu Józefowi Poniatowskiemu.

Mini-Francja w sercu Warszawy

Książę zamieszkał w pałacu razem z siostrą Marią Teresą oraz francuską przyjaciółką, hrabiną Henriettą de Vauban. Mieszkała ona tam przez 17 lat i uważana była za faktyczną właścicielkę miejsca, które zyskało w Warszawie sławę jako ośrodek tzw. francuskiego stylu życia, pełnego bali, wystawnych przyjęć i przedstawień teatralnych. Nie cieszyło się to uznaniem przedstawicieli obozu patriotycznego, którzy komentowali pałacowe życie złośliwym wierszykiem: "Jeszcze Polska po polsku i pisze i czyta, bo nie cała Warszawa jest blachą pokryta".

Rozrywkowe życie ustąpiło miejsca wielkiej polityce, gdy Józef Poniatowski w 1807 roku objął stanowisko ministra wojny Księstwa Warszawskiego. Pałac stał się wówczas główną kwaterą dowodzenia armią, a w jego murach gościł sam Napoleon Bonaparte. Po śmierci księcia Józefa budynek przejęła jego siostra, która sprzedała pałac rosyjskiemu carowi Aleksandrowi. Mniej więcej sto lat później trafił on w ręce Ministerstwa Spraw Wojskowych i zaczął pełnić funkcje reprezentacyjne. Został zniszczony w czasie II wojny światowej, ale już trzy lata po jej zakończeniu podjęto prace zmierzające do jego odbudowy.

Muzeum u podnóża zamku

W XXI wieku, po generalnym remoncie, pałac Pod Blachą został włączony do kompleksu Zamku Królewskiego i dziś pełni funkcję muzealną. Można w nim podziwiać nie tylko dawne apartamenty księcia Poniatowskiego, ale też na przykład unikatową na skalę świata kolekcję wschodnich kobierców Fundacji Teresy Sahakian.