Dzień Praw Człowieka. Jak wygląda dziś ich przestrzeganie?
"Wszyscy ludzie rodzą się wolni i równi pod względem swej godności i swych praw. Każdy człowiek ma prawo do życia, wolności i bezpieczeństwa swej osoby". – Te fundamentalne dla każdego człowieka wartości są zawarte w Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka. 10 grudnia to obchodzimy Dzień Praw Człowieka.
Dzień Praw Człowieka to święto obchodzone corocznie 10 grudnia, ustanowione przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w rocznicę podpisania Powszechnej deklaracji praw człowieka w 1948 roku
Foto: Shutterstock/Guitarfoto
Idea praw, które powinna posiać każda jednostka, sięga jeszcze czasów starożytnych. W XVII wieku teorię praw naturalnych rozpisał brytyjski filozof John Lock. Po rewolucji francuskiej hasło "wolność, równość, braterstwo" weszło w życie za sprawą Deklaracji Praw Człowieka i Obywatela. Jednak na dokument o charakterze międzynarodowym musimy czekać jeszcze ponad dwieście lat.
Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela
26 sierpnia 1789 roku przyjęto wstępny akt do przyszłej konstytucji, który zatytułowano "Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela". Wzór dla niej stanowiła Konstytucja Stanów Zjednoczonych. W Deklaracji zapisano, że naturalnymi i nieulegającymi przedawnieniu prawami człowieka są wolność, własność, bezpieczeństwo i opór przeciwko uciskowi, a ogół społeczeństwa, czyli naród, jest suwerenny. Wszyscy obywatele podlegają jednemu prawu i płacą jednakowe podatki. Zapisana w "Deklaracji" suwerenność ludu oznaczała, że źródłem wszelkiej władzy jest naród. Władza ma być sprawowana przez naród i dla narodu.
Powszechna Deklaracja Praw Człowieka
10 grudnia 1948 Zgromadzenie Ogólne ONZ uchwaliło Powszechną Deklarację Praw Człowieka.
W dokumencie spisano postulaty, o które człowiek walczy od setek lat. Każdy z nas powinien mieć zagwarantowane prawo do życia, wolności myśli, sumienia i wyznania. Każdy z nas powinien móc swobodnie głosić swoje poglądy i opinie bez względu na ich treść i formę. Nikt nie ma prawa traktować nas w nieludzki sposób i poniżać. Tymi zasadami kierowali się obrońcy praw człowieka na całym świecie.
Podstawą jest godność człowieka i od niej wychodzą kolejne gwarancje praw obywatelskich, np. prawo do rzetelnego procesu, prywatności, wolności słowa, swobody wyznania, pracy oraz zakaz pozbawiania życia, tortur, dyskryminacji
Zobacz serwis specjalny Polskiego Radia
Prawa człowieka - WOS w Pigułce #15 / WNPiSM UW
***
Audycja: Bed and breakfast
Prowadzą: Piotr Firan, Raf Uzar
Autor materiału reporterskiego: Józef Niewiarowski
Data emisji: 10.12.2022
Godzina emisji: 6.20
PR24 Historia/ zch