Dzień Praw Człowieka. Jak wygląda dziś ich przestrzeganie?
2022-12-10, 13:12 | aktualizacja 2022-12-11, 10:12
"Wszyscy ludzie rodzą się wolni i równi pod względem swej godności i swych praw. Każdy człowiek ma prawo do życia, wolności i bezpieczeństwa swej osoby". – Te fundamentalne dla każdego człowieka wartości są zawarte w Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka. 10 grudnia to obchodzimy Dzień Praw Człowieka.
Idea praw, które powinna posiać każda jednostka, sięga jeszcze czasów starożytnych. W XVII wieku teorię praw naturalnych rozpisał brytyjski filozof John Lock. Po rewolucji francuskiej hasło "wolność, równość, braterstwo" weszło w życie za sprawą Deklaracji Praw Człowieka i Obywatela. Jednak na dokument o charakterze międzynarodowym musimy czekać jeszcze ponad dwieście lat.
Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela
26 sierpnia 1789 roku przyjęto wstępny akt do przyszłej konstytucji, który zatytułowano "Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela". Wzór dla niej stanowiła Konstytucja Stanów Zjednoczonych. W Deklaracji zapisano, że naturalnymi i nieulegającymi przedawnieniu prawami człowieka są wolność, własność, bezpieczeństwo i opór przeciwko uciskowi, a ogół społeczeństwa, czyli naród, jest suwerenny. Wszyscy obywatele podlegają jednemu prawu i płacą jednakowe podatki. Zapisana w "Deklaracji" suwerenność ludu oznaczała, że źródłem wszelkiej władzy jest naród. Władza ma być sprawowana przez naród i dla narodu.
Powszechna Deklaracja Praw Człowieka
10 grudnia 1948 Zgromadzenie Ogólne ONZ uchwaliło Powszechną Deklarację Praw Człowieka.
W dokumencie spisano postulaty, o które człowiek walczy od setek lat. Każdy z nas powinien mieć zagwarantowane prawo do życia, wolności myśli, sumienia i wyznania. Każdy z nas powinien móc swobodnie głosić swoje poglądy i opinie bez względu na ich treść i formę. Nikt nie ma prawa traktować nas w nieludzki sposób i poniżać. Tymi zasadami kierowali się obrońcy praw człowieka na całym świecie.
Podstawą jest godność człowieka i od niej wychodzą kolejne gwarancje praw obywatelskich, np. prawo do rzetelnego procesu, prywatności, wolności słowa, swobody wyznania, pracy oraz zakaz pozbawiania życia, tortur, dyskryminacji
Posłuchaj
Zobacz serwis specjalny Polskiego Radia
Prawa człowieka - WOS w Pigułce #15 / WNPiSM UW
***
Audycja: Bed and breakfast
Prowadzą: Piotr Firan, Raf Uzar
Autor materiału reporterskiego: Józef Niewiarowski
Data emisji: 10.12.2022
Godzina emisji: 6.20
PR24 Historia/ zch