"Ballady i romanse" – błysk geniuszu narodowego wieszcza
"Ballady i romanse" – błysk geniuszu narodowego wieszcza
2022-09-03, 14:09 | aktualizacja 2022-09-04, 08:09
To były nowatorskie wiersze, które przekraczały wszelkie granice. Ich język, tematyka i przede wszystkim geniusz samego autora zdecydowały, że zdobyły ogromną popularność. – Tak o "Balladach i romansach" Adama Mickiewicza mówią eksperci literaccy.
"Ballady i romanse" weszły w skład wydanego w 1822 roku pierwszego tomu poezji Adama Mickiewicza, który stanowił przełom w polskiej kulturze. Uważa się, że właśnie od tego dzieła rozpoczął się polski romantyzm, który objął nie tylko literaturę, ale również inne dziedziny sztuki i życia społecznego.
Na czym polegało nowatorstwo wierszy Mickiewicza? – W tamtych czasach to był tekst, który przekraczał wszelkie granice. Był czytany nie tylko przez najbardziej wykształcone warstwy społeczne, szlachtę czy arystokrację, ale także przez prosty lud. Wiemy, że pierwszym czytelnikiem poezji Mickiewicza był zecer, który się nimi zajmował – tłumaczył w Trójce Robert Kowalski, poeta i pasjonat romantyzmu.
Rozmówca Pawła Turskiego stwierdził, że "Ballady i romanse" ukształtowały polski język poetycki i do dziś nie potrafimy mówić o polskiej poezji bez wspominania o Adamie Mickiewiczu.
Przystępny język, życiowe tematy
Na masowy charakter twórczości wieszcza zwróciła uwagę prof. Ewa Hoffman-Piotrowska z wydziału polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego. Jej zdaniem zadecydował o tym m.in. język, jakiego używał w swych utworach poeta. – Mickiewicz sięgał po prowincjonalizmy, język potoczny, a przy tym potoczysty, ze względu na sposób ukształtowania samego stylu wypowiedzi.
Drugim ważnym powodem, dla którego "Ballady i romanse" zdobyły tak wielką popularność wśród ludu, był zakres poruszanych w nich tematów: historia pani, która zabiła pana, uwiedzionej dziewczyny, czy też opowieści o zjawach i świteziankach. – Te wszystkie tematy krążyły w literaturze popularnej. Tu zostały uwznioślone i przekształcone geniuszem Mickiewicza w świetne teksty czytane i na salonach, i pod strzechami – mówiła prof. Hoffman-Piotrowska.
Posłuchaj
5:12
Dodaj do playlisty
"Ballady i romanse" Adama Mickiewicza zostały odczytane uroczyście w sobotę 3 września w Ogrodzie Saskim w Warszawie, w ramach 11. edycji akcji Narodowe Czytanie.
***
Tytuł audycji: Narodowe Czytanie
Prowadzi: Paweł Turski
Data emisji: 3.09.2022
Godzina emisji: 14.40
kc