Znaczenie Kościoła w walce o wolność i niepodległość Polski (Klub Trójki)
Polski Kościół kontra komunizm
2022-08-09, 22:08 | aktualizacja 2022-08-11, 08:08
Kardynałowie Adam Stefan Sapieha, August Hlond i Stefan Wyszyński oraz papież Jan Paweł II w trakcie 44 lat rządów komunistycznych w Polsce wywarli ogromny wpływ na to, jaką rolę odgrywał wtedy Kościół, m.in. w procesie odzyskania przez Polskę niepodległości. O funkcji, jaką spełniał Kościół katolicki w najnowszej historii naszego kraju, w poniedziałkowym wydaniu "Klubu Trójki" mówili historycy: prof. Jan Żaryn, prof. Grzegorz Kucharczyk oraz prof. Paweł Skibiński.
Ostoja polskości
W maju 1945 roku wraz z kapitulacją III Rzeszy dobiegła końca II wojna światowa, a dla Polski rozpoczął się nowy, również tragiczny rozdział. Jesienią 1945 roku polityka stalinowska w sposób brutalny zaczęła wkraczać w polskie życie społeczne, kulturalne, oświatowe, administracyjne i prawne. W kraju, w którym do świątyń chodziło 90 proc. społeczeństwa, rozpoczął się zmasowany atak na Kościół.
– Kościół jako część narodu polskiego zapłacił niezwykle wysoką cenę za patriotyzm ludzi Kościoła. W 1945 roku Kościół stał się, z jednej strony, jedynym niepodważalnym autorytetem dla społeczeństwa polskiego, a z drugiej strony jedyną instytucją, która niezależnie od polskich aspiracji niepodległościowych, od mniejszego lub większego realizmu politycznego, była jedyną pewną ostoją polskości – mówił w "Klubie Trójki" prof. Jan Żaryn – historyk, dyrektor Instytutu Dziedzictwa Myśli Narodowej im. Romana Dmowskiego i Ignacego Jana Paderewskiego.
Znaczenie Zrywu Poznańskiego
Jak podkreślił historyk z Instytutu Nauk Humanistycznych PAN prof. Grzegorz Kucharczyk, odpowiedzią społeczeństwa na prześladowania było jeszcze większe przylgnięcie do Kościoła. Przykładem na to był zryw poznański z czerwca 1956 roku.
– Pod adresem rządu komunistycznego wnoszono o uwolnienie prymasa i powrót katechezy do szkół. Był to protest przeciwko forsownej ateizacji i prześladowaniu głowy Kościoła w Polsce. Było to bardzo wymowne. Setki tysiące Polaków wytrwało przy Kościele, widzieli w nim gwaranta swojej wolności – powiedział prof. Grzegorz Kucharczyk. – Ta niezłomność i trwanie okazały się najbardziej skuteczne – dodał, mając na myśli postawę kardynałów Adama Stefana Sapiehy, Augusta Hlonda i Stefana Wyszyńskiego.
Najczęściej czytane
- "O zmiłowanie Boga nad nieszczęsną Polską". Kościół wobec bitwy warszawskiej;
- 121. rocznica urodzin kard. Wyszyńskiego. "Dla niego miłość nie była pustym słowem";
- Siostry zakonne miały trafić do obozów pracy - taki był cel akcji "X-2".
"Kościół katolicki w Polsce w czasach komunizmu to wyjątek od reguły"
16 października 1978 na Stolicę Piotrową został wybrany Karol Wojtyła. Św. Jan Paweł II był jedną z istotnych postaci XX w., zwłaszcza jego drugiej połowy, zakończonej upadkiem komunizmu w Europie i demokratyzacją Polski.
– Kościół katolicki w Polsce w czasach komunizmu to wyjątek od reguły. To jedyna społeczna instytucja w całym bloku sowieckim, która zachowała niezależność od władzy komunistycznej na taką skalę. To jest ewenement – podsumował historyk Uniwersytetu Warszawskiego prof. Paweł Skibiński.
Posłuchaj
50:22
Dodaj do playlisty
***
Tytuł audycji: Klub Trójki
Prowadzi: Magdalena Drohomirecka
Gość: prof. Jan Żaryn (historyk, dyrektor Instytutu Dziedzictwa Myśli Narodowej im. Romana Dmowskiego i Ignacego Jana Paderewskiego), prof. Grzegorz Kucharczyk (historyk, Instytut Nauk Humanistycznych PAN), prof. Paweł Skibiński (historyk UW)
Data emisji: 08.08.2022
Godzina emisji: 21.09
kr