"Woda to życie i zagrożenie". Podsumowujemy 25. Piknik Naukowy Polskiego Radia

Po dwóch latach piknik powrócił do stacjonarnej odsłony. W plenerze spotkali się miłośnicy nauki i wszyscy, którzy chcieli kreatywnie spędzić sobotni dzień. Jak przyznali organizatorzy, największą radością dla była dla nich ogromna frekwencja uczestników. – Było cudownie dużo osób, nie było stanowisk, które cierpiałyby na pustkę. Wszędzie było mnóstwo ludzi – przyznaje Katarzyna Nowicka, rzecznik prasowy Centrum Nauki Kopernik.

Szczególnym zainteresowaniem cieszyły się stanowiska konstrukcyjne, gdzie można było zbudować m.in. statki czy filtry wody. Skąd pomysł, żeby tematem tegorocznego Pikniku była woda? – Jest taka prosta i jednocześnie taka trudna. Bardzo ją ignorujemy w życiu, choć codziennie z niej korzystamy. Sami jesteśmy wodą, a traktujemy ją po macoszemu, a od naszego zachowania względem wody bardzo dużo zależy – wyjaśnia. 

Posłuchaj

6:16

Katarzyna Nowicka, rzeczniczka prasowa Centrum Nauki Kopernik o przebiegu tegorocznej edycji Pikniku i pracach nad przygotowaniem takiego wydarzenia (Trójka na Pikniku Naukowym)

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

Ile na Ziemi jest wody? Jak wyliczyli naukowcy, ziemskie zasoby wody wynoszą około półtora miliarda kilometrów sześciennych, czyli półtora miliarda miliardów litrów, lub inaczej – 800 bilionów basenów olimpijskich. Skąd jednak woda wzięła się na Ziemi i czy występuje także poza Układem Słonecznym? Odpowiedzi szukała reporterka Trójki Monika Suszek: 

Posłuchaj

2:44

Jak woda dotarła na Ziemię? Naukowe hipotezy i teorie (Trójka na Pikniku Naukowym)

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

To właśnie woda decyduje o tym, jak wygląda Ziemia. – Woda pokrywa ponad 70 procent naszej planety, znajduje się i w oceanie, i na lądach w postaci jezior, lodowców. Bardzo dużo jej znajduje się w atmosferze, gdzie ma postać albo niewidzialnej pary wodnej, bardzo ważnego gazu cieplarnianego, albo postać bardzo malowniczych chmur, które również wypływają na nasz klimat i na naszą pogodę. Nawet w takim geofizycznym ujęciu woda jest bardzo interesująca, a to przecież tylko wycinek tego, co ona dla nas znaczy – mówiła dr Aleksandra Kardaś, z Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego i serwisu "Nauka o Klimacie". 

Co woda oznacza dla klimatu? – Jest bardzo zasadniczym elementem. Ocean stanowi wielki rezerwuar energii i to właśnie on się ogrzewa, gdy klimat się ogrzewa. Bardzo duże znaczenie ma także para wodna, bo to jest najważniejszy gaz cieplarniany w takim sensie, że jest go bardzo dużo w atmosferze i to dzięki niemu temperatura powierzchni Ziemi wynosi plus kilkanaście stopni, a nie minus kilkanaście stopni. Można powiedzieć, że to bardzo ważny czynnik decydujący o tym, jak nasz świat wygląda – dodaje rozmówczyni Piotra Łodeja i Mateusza Tomaszuka.   

Posłuchaj

6:17

Co woda, pod różnymi postaciami, oznacza dla klimatu? (Trójka na Pikniku Naukowym)

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

Prof. Paweł Rowiński z Zespołu Programowego Centrum Nauki Kopernik przypomina, że choć wody jest na Ziemi bardzo dużo, to tylko niewielka część z niej nadaje się do bezpośredniego wykorzystania. – 97 procent wody, która jest na planecie, to jest woda słona w morzach i oceanach. Tylko 3 procent to są wody słodkie, a i tak większość z niej jest dla nas niedostępna, bo będąca w stałym stanie skupienia jako lodowce – zaznacza. Wielkim wyzwaniem dla ludzkości jest także fakt, że choć wody mamy niewątpliwe sporo, to jest ona nierównomiernie rozłożona. – Dla jednych jest wystarczająco, dla innych niestety nie. Tych, którym nie starcza, jest naprawdę dużo. Świat nie jest pod tym względem sprawiedliwy. Musimy pamiętać, że ponad dwa miliardy ludzi nie mają dostępu do czystej wody do picia – zwrócił uwagę rozmówca Trójki. 

Zagrożenia związane z wodą możemy podzielić na trzy kategorie. – Jest jej za dużo, za mało albo jest ona brudna. Te wszystkie problemy dotykają różne części świata. Największym problemem jest brak wody. Wystarczy nasza obserwacja, co dzieje się teraz podczas wojny w Mariupolu. Gdy ludzie nie mają dostępu do wody może dojść do wybuchu różnych epidemii, jest zagrożenie cholerą. Z takim problemem zmaga się bardzo duża część ludzkości, szczególnie w Afryce. Kolejnym problemem są katastrofy naturalne, czyli długotrwałe susze lub katastrofalne powodzie – wylicza prof. Rowiński, przyznając, że woda jest nam niezbędna do życia, choć jednocześnie może stanowić zagrożenie.  

Wydarzenie na antenie Programu 3 Polskiego Radia podsumowała prezes Polskiego Radia Agnieszka Kamińska. Jak podkreśliła, piknik to nie tylko okazja, by zdobyć cenną wiedzę, ale również sposobność do zwrócenia uwagi, że powinniśmy cały czas dbać o dostęp do bieżącej wody.  

– Piknik Naukowy Polskiego Radia i Centrum Nauki Kopernik to wielkie wydarzenie, które edukuje i pokazuje wagę problemu, istotę tego, czym jest woda. Chcielibyśmy przekazać naszym słuchaczom, że nawet w codziennym funkcjonowaniu mogą dbać o wodę, której na świecie jest coraz mniej. Wszyscy możemy przysłużyć się temu, że będzie jej więcej, niż jest teraz – zaznaczyła w rozmowie. 

Posłuchaj

1:34

Prezes Polskiego Radia Agnieszka Kamińska o Pikniku Naukowym (Trójka)

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

Audycję specjalną Trójki z Pikniku Naukowego, prowadzili Mateusz Tomaszuk i Piotr Łodej

***

Tytuł audycji: Trójka na Pikniku Naukowym
Prowadzą: Piotr Łodej, Mateusz Tomaszuk 
Goście: Katarzyna Nowicka (rzecznik Centrum Nauki Kopernik), dr Aleksandra Kardaś (Wydział Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego i serwis "Nauka o Klimacie"), prof. Paweł Rowiński (Zespół Programowy Centrum Nauki Kopernik), Agnieszka Kamińska (prezes Polskiego Radia)
Data emisji: 21.05.2022
Godzina emisji: 18.10

gs