Sekrety i tajemnice obrazu Jana Matejki (Trójka przed południem)
Tajemnice obrazu Jana Matejki
2022-05-03, 13:05 | aktualizacja 2022-05-03, 14:05
Zachwyca kunsztem malarskim i rozmachem. Na płótnie o wymiarach 247 × 446 cm Jan Matejko pokazał to, co wydarzyło się w Warszawie 3 maja 1791 roku, choć sam urodził się 47 lat później. Jakie są tajemnice jego dzieła?
Obraz związany z uchwaleniem konstytucji Matejko zaczął malować w styczniu 1891 roku. W październiku płótno było już pokazywane w Sukiennicach. – Artysta przedstawił na nim wydarzenie, które nawiązuje do rzeczywistości, ale ma wymiar symboliczny – opowiada Sławomir Kosim z Zamku Królewskiego w Warszawie. Jak tłumaczy, scena uwieczniona na obrazie mogła mieć miejsce, ale niektóre postaci, które na nim widnieją, nie musiały brać w niej udziału.
– Obraz Jana Matejki jest pod tym względem wyjątkowy. Nagromadziło się tam wiele różnych spraw, łącznie z tym że Matejko tego obrazu malować nie chciał. Wiek XVIII mu się nie podobał, nie znosił tych, gestów, strojów i peruk. Wolał malować każdy inny okres historyczny, tylko nie ten. Wszyscy wiedzieli, że z okazji różnych rocznic Matejko malował obrazy. Były one później chętnie oglądane i podziwiane – mówił gość Trójki.
– Kiedy w 1891 roku zbliżała się setna rocznica uchwalenia konstytucji, wszyscy wiedzieli, że Matejki musi namalować nowe dzieło. Sam artysta podjął się tego zadania bardzo niechętnie – dodał Sławomir Szczocki.
Czytaj także:
- 231. rocznica uchwalenia Konstytucji 3 maja. Specjalne wydanie "Niezłej historii" [POSŁUCHAJ]
- Historia Konstytucji 3 maja - walka o przetrwanie i suwerenność
Jan Matejko
Jan Alojzy Matejko urodził się 24 czerwca 1838 roku w Krakowie. Ojcem artysty był Franciszek Matejka, który przybył do Galicji na początku XIX wieku i poślubił Katarzynę Rosberg. Jan przyszedł na świat jako dziewiąty z jedenaściorga dzieci państwa Matejków. W domu rodzinnym przyszłego artysty panowała arcypolska atmosfera. Jego starsi bracia wzięli czynny udział w Wiośnie Ludów i powstaniu styczniowym.
Na dwa lata przed śmiercią, w 1891 roku, zdążył jeszcze namalować jedną z najświetniejszych chwil w naszych dziejach – uchwalenie Konstytucji 3 maja. Malarz zmarł w 1893 roku w Krakowie.
Jan Matejko "Konstytucja 3 maja 1791 roku" | Animacja / NCKultury
Posłuchaj
10:42
Dodaj do playlisty
***
Tytuł audycji: Trójka przed południem
Prowadzi: Katarzyna Cygler
Gość: Sławomir Szczocki (Zamek Królewski w Warszawie, wykładowca akademicki)
Data emisji: 03.05.2022
Godziny emisji: 11.22
IAR/zch