Dom Towarowy Bracia Jabłkowscy, czyli przedwojenna galeria handlowa (Klub Trójki)
Przedwojenna galeria handlowa, czyli zakupy u Braci Jabłkowskich
2022-03-21, 21:03 | aktualizacja 2022-03-26, 11:03
Od 30 lat galerie handlowe są dla Polaków głównym miejscem zakupów. Stały się one zarazem ich ulubionym miejscem wypoczynku z racji tego, że znajdują się tam często także przybytki kultury oraz restauracje. A jak z zakupami radzili sobie nasi antenaci?
Jedną z najbardziej znanych firm handlowych w przedwojennej Polsce byli Bracia Jabłkowscy. Stworzony przez nich dom towarowy był synonimem zamożności i dobrego smaku. Firma Dom Towarowy Bracia Jabłkowscy istnieje do dziś i funkcjonuje w tym samym miejscu, z którym kojarzą ją wszyscy warszawiacy, czyli na ul. Brackiej 25. – Nie prowadzi już działalności handlowej, jak to robiła przed wojną. Obecnie wynajmuje przestrzenie, zajmuje się organizacją różnego rodzaju eventów i wydarzeń w swojej siedzibie – mówi Adam Safaryjski, redaktor książki "Firma. Bracia Jabłkowscy 1883-2021". – Ale wciąż jest obecna w przestrzeni i świadomości bardzo wielu Polaków – zapewnia.
Wszystko zaczęło się od komody
Datą graniczną jest rok 1883. – To nie do końca jest data powstania samej firmy. To data zawiązania związku rodzinnego rodziny Jabłkowskich, którego celem było wzmacnianie więzów rodzinnych i samopomoc dla dzieci. Chodziło o to, aby się wspierali przy studiach, poszukiwaniu pracy – tłumaczy Adam Safaryjski. – Z tego założenia powstała firma, za którą najpierw odpowiadała Aniela Jabłkowska. Początkowo to była drobna sprzedaż, którą prowadziła ze słynnej komody Braci Jabłkowskich. Potem zdobywali coraz większe lokale, aż do momentu kulminacyjnego, gdy w 1914 roku, kilka miesięcy po wybuchu I wojny światowej, otworzyli gmach przy ulicy Chmielnej 25. I właśnie pod tym adresem zapisała się w świadomości warszawiaków i Polaków, gdyż firma była znana nie tylko w stolicy, ale i w całym kraju – opowiada.
– Wielki rozwój firmy nastąpił w okresie między początkiem wieku a I wojną światową. Firma miała wtedy ogromne plany ekspansji na rynek. Już w tamtym momencie planowano oddział w Wilnie, który ostatecznie powstał na początku lat 20. – dodaje. – Chodzi jednak o to, że bardzo dużym procentem zysków firmy była sprzedaż wysyłkowa. Ludzie z nawet odległych rejonów Cesarstwa Rosyjskiego kupowali z katalogów Braci Jabłkowskich – wskazuje.
Przeczytaj także:
- Black Friday 2021. Jak zrobić zakupy i się nie nabrać?
- Aranżacja wnętrz sklepów. Jak działają na nas triki projektantów?
- UOKiK: konsumenci są coraz bardziej świadomi swoich praw
Dobry liternik na wagę złota
W latach 30. katalogi Braci Jabłkowskich przygotowywała Zosia Koszelanka. – Katalogi były wydawane już przed I wojną światową. Były narzędziem poznania, bo w jaki inny sposób można było trafić do klienta spoza Warszawy, w odległych rejonach zaboru rosyjskiego? – wyjaśnia Małgorzata Trzcińska-Dąbrowska, córka Zosi Koszelanki i autorka książki "Zosia Koszelanka rysuje dla braci Jabłkowskich, albo rodzinny miszmasz z Warszawą w tle".
– Moja mama ukończyła w roku 1930 Miejską Szkołę Sztuk Zdobniczych i Malarstwa. Była bardzo dobrym liternikiem i najprawdopodobniej została zaprotegowana przez swoich profesorów do działu reklamy u Braci Jabłkowskich – opowiada. – Trzeba pamiętać, że przed wojną wszystkie napisy robiono "z ręki", ponieważ nie było komputerów, tej ilości fontów, takich możliwości modyfikowania pisma jak teraz. Więc wszystkie bardziej ozdobne napisy robiło się "z ręki" i na wagę złota byli właśnie ci graficy, którzy takie umiejętności posiadali. Tak jak moja mama – tłumaczy.
Posłuchaj
47:25
Dodaj do playlisty
***
Tytuł audycji: Klub Trójki
Prowadzi: Tomasz Zapert
Goście: Małgorzata Trzcińska-Dąbrowska (autorka książki "Zosia Koszelanka rysuje dla braci Jabłkowskich, albo rodzinny miszmasz z Warszawą w tle"), Adam Safaryjski (redaktor książki "Firma. Bracia Jabłkowscy 1883-2021")
Data emisji: 21.03.2022
Godzina emisji: 21.10
pr