Ukraina w polskim malarstwie (Klub Trójki)
Ukraińskie fascynacje polskich malarzy
2022-03-23, 21:03 | aktualizacja 2022-03-24, 18:03
Teraz Ukraina jest wciąż obecna w naszej świadomości, rozmowach, działaniach. Niestety, aktualne wydarzenia usunęły sprawy kultury w cień. Tymczasem w najtrudniejszych momentach to właśnie kultura pomagała ludziom trwać i nie zrywać kontaktów z przeszłością, z tradycją.
Przez lata, kiedy Ukraina była częścią Związku Radzieckiego, nieco osłabły nasze kontakty. A przecież sięgając w nie tak odległą przeszłość, do wieku XIX i początku XX, sztuka polska obfitowała w ukraińskie inspiracje. Przypomnijmy sobie, jak wielki wpływ na polskie malarstwo miały ukraińskie pejzaże, tradycje i obyczaje. A czego nasi artyści szukali na terenach wschodnich? Co ich fascynowało i urzekało, jakie inspiracje stamtąd czerpali?
Juliusz Kossak – pierwszy w wielkich
– Myślę, że aby odkryć w sztuce związki polsko-ukraińskie trzeba by cofnąć się bardzo daleko, do najwcześniejszego średniowiecza. Także w literaturze: bo jeden z pierwszych tekstów napisanych przez Polkę, choć nie napisany po polsku, powstał w Kijowie, o czym przypomniał prof. Andrzej Nowak w swojej historii – mówi historyk sztuki, dr Piotr Kopszak, dyrektor Muzeum Archidiecezji Warszawskiej.
– Warto wspomnieć o całej tradycji malarzy koni, która w XIX w. rozkwitła, a której ojcem był Juliusz Kossak. A Kossak był w pewnym sensie uczniem Piotra Michałowskiego. Panowie spotkali się i to dla Kossaka z pewnością było bardzo ważne spotkanie – tłumaczy. – Juliusz Kossak poznał właścicieli majątków na Ukrainie, którzy zaprosili go i tam mógł spędzać czas studiując konie, malując je, rysując. A później wykorzystywał te rysunki w swoich kompozycjach, które tworzył nawet w Paryżu – dodaje.
Przeczytaj także
- Trwoga i odwaga. Ukraińska sztuka współczesna
- Piotr Gliński: nie możemy współpracować z agresorem
- "Muzyka dla pokoju" wybrzmiała w Trójce [POSŁUCHAJ]
Fascynacja i niezrozumienie
– I właśnie uczeń Juliusza Kossaka, Józef Brandt, który był przez niego zabierany na Ukrainę, tak się zachwycił pejzażem, atmosferą i historią tych ziem – bo tworzył malarstwo historyczne – że ona właściwie zdominowała jego twórczość – opowiada gość Moniki Małkowskiej. – I, co ciekawe, to było zupełnie niezrozumiałe na Zachodzie. Z jednej strony wszyscy się tym interesowali, ale, to znana historia, kiedy Brandt pokazał jeden ze swoich kresowych obrazów, wszyscy uważali, że dotyczy... Afryki!
Posłuchaj
50:51
Dodaj do playlisty
***
Tytuł audycji: Klub Trójki
Prowadzi: Monika Małkowska
Gość: dr Piotr Kopszak (historyk sztuki, dyrektor Muzeum Archidiecezji Warszawskiej)
Data emisji: 23.03.2022
Godzina emisji: 21.08
pr