Józef Łobodowski i jego działania na rzecz poprawy relacji polsko-ukraińskich

Jego sylwetkę przybliżaliśmy w jednym z poprzednich odcinków "Trójki literackiej", tym razem skupiamy się na wątku ukraińskim w jego publicystyce. 

Bliższy narodowi ukraińskiemu

– Józef Łobodowski bez wątpienia był i czuł się Polakiem, choć legenda głosiła, że wśród swoich antenatów miał również Kozaków zaporoskich, Kozaków ukraińskich. Ten wątek dosyć często powracał we wspomnieniach pisarza. Duże znaczenie miał fakt, że jako dziecko, kilkunastoletni chłopiec, musiał spędzić kilka dobrych lat na Kubaniu, ziemi Kozaków kubańskich, którzy tym się różnili od sąsiadujących z nimi Kozaków dońskich, że ci pierwsi czuli się bliżsi narodowi ukraińskiemu. Tam Łobodowski poznał folklor ukraiński, tych ludzi, ten język – mówi dr Paweł Libera.

Twórczość wielowymiarowa

Józef Łobodowski to autor 19 tomów wierszy, 7 tomów prozy, znakomity tłumacz poezji, między innymi hiszpańskiej i ukraińskiej, cięty i kontrowersyjny publicysta, przywódca młodych poetów, bohater procesów literackich, laureat Nagrody Młodych Polskiej Akademii Literatury. Po wojnie nie wrócił do kraju, na stałe osiadł w Madrycie, gdzie w latach 1949-1975 współpracował z polska rozgłośnią Radia National de Espana.

Symboliczny powrót

Po wielu latach symbolicznie powrócił do Polski. Po tomie publicystyki oraz wspaniałej trylogii kozackiej do rąk czytelników trafiła tetralogia "Dzieje Józefa Zakrzewskiego". Składają się na nią cztery powieści wydane jeden jedyny raz na emigracji: "Czerwona wiosna" (1965), "Terminatorzy rewolucji" (1966), "Nożyce Dalili" (1968), "Rzeka graniczna" (1970).

Szeroka paleta zagadnień

Józef Łobodowski jako publicysta podejmował szeroką paletę zagadnień, jednak kluczowe dla jego publicystyki są problemy związane z Ukrainą. W wydanym przez wydawnictwo Test tomie "Przeciw upiorom przeszłości" znalazły się teksty Łobodowskiego pisane w latach 1932-1988 i poświęcone relacjom polsko-ukraińskim.

Zasypanie wielkiej przepaści

– Miał świadomość, że są to bardzo bliskie narody, bliskie języki, że to bliska kultura, ale uzmysławiał sobie, że pomiędzy obydwoma narodami została wykopana wielka przepaść: przepaść nieporozumienia, niezrozumienia, czasami wrogości, nieprzyjaźni, którą należało zasypać w imię wspólnych interesów. Ten cel przyświecał mu od początku aż do śmierci – podkreśla gość Trójki.

Posłuchaj

46:59

Ukraińskie wątki w życiu i twórczości Józefa Łobodowskiego (Trójka literacka)

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

***

Tytuł audycji: Trójka literacka
Prowadzi: Magdalena Złotnicka
Gość: dr Paweł Libera (Polska Akademia Nauk, Instytut Pamięci Narodowej)
Data emisji: 13.03.2022
Godzina emisji: 14.08