Totalitaryzmy XXI wieku. Dr Sebastian Duda, Grzegorz Górny i Tomasz Terlikowski gośćmi Trójki (Klub Trójki)
Współczesne totalitaryzmy i zamienniki religii
2022-02-01, 22:02 | aktualizacja 2022-02-02, 16:02
"Jeżeli zabierzemy ludziom wiarę, pole umysłów zajmie totalitaryzm" – pisał przed laty amerykański arcybiskup Fulton Sheen" (1895-1979). Na czym polega totalitaryzm współcześnie? Na to pytanie szukali odpowiedzi goście wtorkowego wydania "Klubu Trójki": teolog, filozof i redaktor kwartalnika "Więź" dr Sebastian Duda, dziennikarz i publicysta Grzegorz Górny oraz filozof i pisarz Tomasz Terlikowski.
Jak zwrócił uwagę Tomasz Terlikowski, "każda kultura próbuje stworzyć dominujący nurt myślenia i w związku z tym eliminować myślących inaczej". Określenie "totalitaryzm" zachowuje on dla krajów takich jak Chiny i Korea Północna.
– Totalitaryzm wciąż istnieje. Przypominam, że wciąż mamy totalitarne Chiny. To kraj, w którym nadal trwa prześladowanie chrześcijan, Ujgurów i innych społeczności. Tam setki milionów ludzi wciąż nie mają obywatelstwa, ponieważ nie załapały się na politykę jednego dziecka. Mamy kraje totalitarne, jak Korea Północna, która jest ekstremalnie trudnym miejscem do życia – mówił gość "Klubu Trójki". – W krajach pluralistycznych istnieje możliwość innego działania. W Europie w ostatnim wieku próbowano stworzyć społeczeństwa pluralistyczne, ale nadal są próby wprowadzenia jednego modelu myślenia, m.in. po to, by zastąpił on religię – dodał.
Czym religia miałaby być zastępowana? Jak stwierdził dr Sebastian Duda, jest to "uczucie pustki". – By zaistniał totalitaryzm, potrzebna jest pewna ideologia, coś, co ma aksjologiczną siłę napędową i przekłada się na rozwiązania polityczne. Religia jest zastępowana poczuciem pustki – mówił teolog, który jako przykład podaje Czechy. – Z jednej strony ateizm tam postępuje, a z drugiej strony jest tam największy odsetek osób, które korzystają z usług wróżek i tym podobnych. Jest to jakiś zamiennik religii. Zamienników religijnych rytuałów mamy całkiem sporo. To mogą być formy coachingu, różnego typu mody, diety, style życia – wymieniał.
Zdaniem dziennikarza Grzegorza Górnego na Zachodzie mamy do czynienia ze zjawiskiem soft totalitaryzmu. Czym on jest? – Chodzi o wizję, w której to nie władza narzuca rozwiązania totalitarne, lecz ludzie sami godzą się na ich przyjmowanie, jak w różnych dystopijnych utworach w rodzaju "Nowego wspaniałego świata" Huxleya – wyjaśnił.
Posłuchaj
49:06
Dodaj do playlisty
***
Tytuł audycji: Klub Trójki
Prowadzi: Michalina Szymborska
Goście: dr Sebastian Duda (teolog, filozof, redaktor kwartalnika "Więź"), Grzegorz Górny (dziennikarz, publicysta), Tomasz Terlikowski (filozof, dziennikarz, publicysta, pisarz)
Data emisji: 01.02.2022
Godzina emisji: 21.09
kr