"Jonasz" na "Scenie teatralnej Trójki" [POSŁUCHAJ]
2022-01-16, 23:01 | aktualizacja 2022-01-17, 20:01
Rozpoczynając rok 2022 w "Scenie teatralnej Trójki", zaproponowaliśmy słuchowisko ze Sceny Wspomnień (cyfrowa rekonstrukcja Andrzeja Brzoski) sprzed 65 lat. W styczniu przedstawiamy / przypominamy słuchowiska z głębokiego Archiwum Polskiego Radia oraz – dla kontrastu – powtarzamy utwory współczesne.
Posłuchaj
Tydzień temu, w 55. rocznicę śmierci, wspominaliśmy Zbyszka Cybulskiego, prezentując słuchowisko w jego (i Jerzego Markuszewskiego) reżyserii, z roku 1963.
W trzecią niedzielę roku zaprezentowaliśmy po raz pierwszy w "Scenie teatralnej Trójki" sztukę, która premierę miała w styczniu 2019 roku w radiowej Jedynce. To "Jonasz" wg tekstu Beniamina Bukowskiego (młodego dramatopisarza, obecnie wicedyrektora Narodowego Starego Teatru w Krakowie).
W ubiegłym roku mieliśmy okazję zaprosić Państwa na Trójkową premierę wg "Niesamowitych Bracia Limbourg" tego autora. W 2021 roku, także w Narodowym Starym Teatrze w Krakowie, wystawiony został jego dramat pod tytułem "Arianie". W swoich tekstach Beniamin Bukowski snuje fantazje na temat postaci bądź wydarzeń historycznych.
Tytułowy Jonasz to malarz, twórca przestrzennych kompozycji, Jonasz Stern. Przed wojną należał m.in. do Grupy Krakowskiej. Po wojnie współtworzył Drugą Grupę Krakowską. Wykładał na ASP w Krakowie.

Za swoje przekonania więziony był w Berezie Kartuskiej, cudem przeżył obóz. Obozowa trauma powracała w jego plastycznych wizjach. Biblijne imię naznaczyło artystyczne życie Jonasza, człowieka zakorzenionego w tradycji żydowskiej.
Mroczna biografia artysty w słuchowisku skontrastowana została ze sposobem opowiadania o niej.
Zapraszamy
Barbara Marcinik oraz Jacek Pietrasik – wydawca.
***
Słuchowisko Beniamina Bukowskiego "Jonasz" w reżyserii Joanny Grabowieckiej to przede wszystkim poetycki traktat o śmierci, o doskonałym splocie indywidualnej biografii, artystycznej spuścizny i historycznych procesów.
"Jonasz" to uzurpacja dokonana na biografii. Opowieść snuta przez cztery czarne koty na temat ich właściciela: autentycznego artysty, malarza Jonasza Sterna. Cudem ocalałego z Holokaustu Żyda polskiego pochodzenia. Komunisty prześladowanego za swoje poglądy. Twórcy przez całe życie poszukującego własnej drogi. Podczas wojny Stern uniknął śmierci podczas rozstrzeliwań mieszkańców lwowskiego getta. Wyznał później, że wprawdzie przeżył, ale wojny "nie przetrwał". Jego historia zbudowana jest na paradoksach.

Sztuka jest nie tylko przypomnieniem życiorysu niesłusznie zapomnianego twórcy. To przede wszystkim poetycki traktat o śmierci, o doskonałym splocie indywidualnej biografii, artystycznej spuścizny i historycznych procesów. Jako taka staje się zaś opowieścią uniwersalną: świadectwem ludzkiej niezłomności w obliczu totalitarnego zła. W tytułowej roli usłyszeliśmy Zdzisława Wardejna.
Beniamin Bukowski – "Jonasz"
Reżyseria: Joanna Grabowiecka
Realizacja akustyczna: Maciej Kubera
Opracowanie muzyczne oraz muzyka: Maciej Zakrzewski
Wokal: Malwina Brych
Obsada:
Zdzisław Wardejn
Danuta Stenka
Tomasz Tyndyk
Adam Ferency
Mateusz Rusin
Piotr Wiszniowski.
***
(tekst – Barbara Marcinik)