Nakrycie głowy i biżuteria – to ma znaczenie! Konferencja naukowa "Wszystko na mojej głowie"
2021-10-31, 11:10 | aktualizacja 2021-11-01, 07:11
Kolczyki jako medium komunikacji, geneza nakrycia głowy wojskowych, symbolika welonów sióstr zakonnych, znaczenie włosów w poezji romantycznej, tajniki tworzenia kapeluszy – to tylko niektóre z tematów poruszonych na konferencji naukowej o przewrotnym tytule "Wszystko na mojej głowie", do której doszło 28 listopada, dzięki połączonym siłom Instytutu Nauk o Kulturze i Religii UKSW oraz Instytutu Wzornictwa Przemysłowego.
Humanistyka i wzornictwo ramię w ramię
Na konferencji, która odbyła się w miniony czwartek w siedzibie Instytutu Wzornictwa Przemysłowego przy ul. Świętojerskiej w Warszawie, prelegenci z całego świata zaprezentowali 25 referatów, dzięki którym uczestnicy spotkania mogli m.in. przyjrzeć się gruzińskiemu kabalachi, czyli połączeniu czapki i welonu oraz wysłuchać ciekawej historii o liturgicznych nakryciach głowy.
– Tytuł "Wszystko na mojej głowie" jest trochę przewrotny, a to po to, żeby zachęcić do jak najbardziej interdyscyplinarnego podejścia do tematu. To się udało. Idea była taka, żeby połączyć świat naukowy ze światem rzemieślników – powiedziała w "Leniwym przedpołudniu" prof. Małgorzata Wrześniak, organizatorka konferencji, historyk sztuki i tłumaczka.
Posłuchaj
Głowa – zdobi, odstrasza i chroni
Prof. Małgorzata Wrześniak zaprezentowała przed zgromadzonymi referat pod tytułem "Co dwie głowy. O symbolicznych znaczeniach dekoracyjnego motywu". Co można wyczytać z, wydawałoby się, zwykłych ozdób?
– Głowa od najdawniejszych czasów występuje jako element zdobniczy. Spełnia m.in. funkcję odstraszającą wroga – tłumaczyła rozmówczyni Anny Popek, za przykład podając Meduzę i jej wykrzywioną w grymasie twarz o rażącym wzroku. – Pojawiała się na zbrojach, ale też jako element starożytnych domów, gdzie spełniała funkcję ochronną. W referacie pojawia się też wiele pięknych kobiecych głów, które funkcjonują już tylko jako dekoracja. W dobie secesji kobieta pojawiała się w pięknych, płynnych formach na biżuterii czy w architekturze – opowiadała historyk.
Pokaż swoją biżuterię, a powiem Ci, kim jesteś
Prowadzącą audycję Annę Popek szczególnie zainteresował temat kolczyków i biżuterii jako medium komunikacji. – Być może dziś sobie tego nie uświadamiamy, ale biżuteria jest i zawsze była medium komunikacji. Noszenie biżuterii jest swego rodzaju manifestacją, ale przede wszystkim jest po to, żeby gloryfikować swojego właściciela. Zaczęło się od starożytnych Rzymian, którzy nosili na sobie swoje własne portrety, czyli kamee, tym samym podkreślając wagę własnej osoby. Istniało też przekonanie, że kamienie szlachetne chronią nas przed wszelkiego rodzaju złem. Krótko mówiąc, obwieszenie się biżuterią świadczyło o tym, kim się jest – tłumaczyła prof. Małgorzata Wrześniak.
W audycji ponadto
- O tym, jak podróżowały Polki w XVIII wieku – czym, gdzie i z kim jeździły? Na te pytania odpowiedziała Małgorzata Ewa Kowalczyk;
- Wiele grobów i pomników naszych rodaków jest pozostawionych poza Polską, zwłaszcza na Kresach. O tym, jak możemy pomóc dbać o polskie groby, z okazji zbliżającej się Uroczystości Wszystkich Świętych, opowiedział Jan Sabadasz z Fundacji Dziedzictwa Kresowego.
***
Tytuł audycji: Leniwe przedpołudnie
Autorka audycji: Anna Popek
Goście: prof. Małgorzata Wrześniak (historyk sztuki, tłumaczka, organizatorka konferencji naukowej "Wszystko na mojej głowie"), Jan Sabadasz (Fundacja Dziedzictwa Kresowego)
Data emisji: 31.10.2021
Godzina emisji: 10.07
kr