"Zagadka Jana K." na "Scenie teatralnej Trójki" [POSŁUCHAJ]
2021-10-24, 21:10 | aktualizacja 2023-08-08, 13:08
24 października 1892 roku w Łodzi urodził się Jan Kowalewski – bohater słuchowiska, które w jego 129. rocznicę urodzin przedstawiamy na "Scenie teatralnej Trójki". "Zagadka Jana K." została zrealizowana w 2020 roku – Roku Jana Kowalewskiego – przez Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi we współpracy z Radiem Łódź. Obchody Roku Jana Kowalewskiego, wraz ze stanowiącym ich część słuchowiskiem, nagrodzono w Konkursie na Wydarzenie Historyczne Roku 2020.
Jan Kowalewski, podczas I wojny światowej wcielony do armii rosyjskiej, po rewolucji, przeszedłszy wojenny szlak, powrócił w 1919 roku do Polski. Był genialnym matematykiem, kryptologiem, władającym językami: rosyjskim, niemieckim i francuskim. Dowodził Wydziałem Radiowywiadu Biura Szyfrów w Sztabie Generalnym Naczelnego Dowództwa, w którym także kierował, utworzonym przez siebie, zespołem wybitnych matematyków, zajmujących się kryptoanalizą. Łamał szyfry Armii Czerwonej. Dzięki informacjom otrzymywanym od kryptologa Naczelnik Józef Piłsudski miał szanse poznać plany i decyzje przeciwnika w wojnie polsko-bolszewickiej i, co wydawało się niemożliwe, Wojsko Polskie wygrało z Armią Czerwoną Bitwę Warszawską. Jan Kowalewski działał dalej, ale słuchowisko opowiada o tym, jak strona rosyjska próbowała dociec przyczyn przedostawania się jej strategicznych planów do Polski.
Jan Kowalewski, choć jest bohaterem słuchowiska, nie występuje w nim. Akcja toczy się wśród zdezorientowanych Rosjan. W słuchowisku pojawia się również pewien tajemniczy trop, którego tu ujawnić nie możemy.
"Zagadka Jana K" - słuchowisko o Janie Kowalewskim w Radiu Łódź 15 sierpnia/Polskie Radio Łódź
Mistrzowie wyobraźni. Frajda z dźwięku i słuchowisk
Czas trwania słuchowiska nie pozwala na dłuższą rozmowę z jego twórcami. Poprzedzamy je jednak krótkim wstępem, włączając do niego fragmenty wypowiedzi: Mirosława Haniszewskiego – odtwórcy roli głównej, Adama Woronowicza – występującego gościnnie oraz reżysera Mikołaja Szczęsnego. Wypowiedzi te zostały nagrane w Radiu Łódź. Słuchowisko oryginalnie kończy pieśń oraz długa lista jego twórców, którą przedstawiamy poniżej.
Rozmowa z Łukaszem Orbitowskim, autorem scenariusza do słuchowiska "Zagadka Jana K"/Polskie Radio Łódź
Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi oraz Radiu Łódź dziękujemy za udostępnienie nam nagrodzonego słuchowiska.
Barbara Marcinik oraz Wojciech Dorosz – wydawca.
"Zagadka Jana K." – 24.10.2021 – godz. 20.05.
Oryginalna lista twórców:
Reżyser – Mikołaj Szczęsny
Asystent reżysera – Dawid Wojtysiak
Scenariusz – Łukasz Orbitowski
Współpraca – Mikołaj Szczęsny i Sebastian Adamkiewicz
Realizacja – Andrzej Papajak
Opracowanie muzyczne – Kalina Adamkiewicz
Obsada:
Mirosław Haniszewski
Anna Smołowik
Mikołaj Chroboczek
Cezary Nowak
Krzysztof Pyziak
Dominik Mironiuk
Wiktor Dębski
Kirył Pietruczuk
Edgar Griszczuk
oraz – Adam Woronowicz, Jacek Adamkiewicz i Sebastian Adamkiewicz wraz z zespołem Tradycji Niepodległościowych w Łodzi
Wiersz pod tytułem "Wieczór zimowy" Aleksandra Puszkina w wykonaniu Sylwii Gai Dębskiej.
Utwór pod tytułem "Ostatnie to chwile" Stanisława Ignacego Witkiewicza z muzyką Wojciecha Głucha w wykonaniu Sylwii Gai Dębskiej i Dominika Mironiuka
Konsultacja językowa – Andrzej Janicki, Edgar Griszczuk, Nikita Pandeka
Producent – Jacek Wawrzynkiewicz
Słuchowisko powstało dzięki dotacji Miasta Łodzi w ramach Roku Jana Kowalewskiego.
Oryginalny czas trwania – 55'58"
***
(Tekst – Barbara Marcinik)