Clint Eastwood. Żywa legenda kina

Clint Eastwood należy do najbardziej aktywnych twórców Hollywood: zaczynał od aktorstwa, by następnie zająć się reżyserią i produkcją. Swój talent aktorski odkrył w latach 50., a światu objawił go w latach 60., kiedy wystąpił w serii trzech spaghetti westernach w reżyserii Sergio Leone w roli Człowieka bez imienia. Pierwszy film z trylogii , "Za garść dolarów" (1964), uchodzi dziś za kultowy, ale jego twórcy zostali posądzeni o plagiat i to nie przez byle kogo, bo przez największego japońskiego reżysera, Akirę Kurosawę - i proces przegrali. Już w tych filmach Eastwood wypracował swoją charakterystyczną postać, którą potem często powtarzał w innych obrazach: mówiącego przez zaciśnięte usta samotnika i brutalnego twardziela.

Bohater bez imienia

Eastwood zagrał w niezliczonej liczbie filmów, z których wiele stało się kasowymi przebojami i wywindowało aktora do rangi gwiazdy. Z najważniejszych wymieńmy choćby "Tylko dla orłów" (1968), "Złoto dla zuchwałych" (1970), "Brudnego Harry'ego" (1971) czy "Ucieczkę z Alcatraz" (1979).

- Clint Eastwood jest typowo amerykański, kiedy gra Człowieka bez imienia, to znaczy, że działa niejako poza społecznością, działa jako "Dirty", ale to nie znaczy brudny, bo brudne mogą być skarpetki - "dirty" ma połączenie z twardym charakterem, w tym sensie jest amerykański - opowiadał prof. Chris Przyjałkowski w audycji Michała Montowskiego w Polskim Radiu. - "Not refined" to znaczy podważa system sprawiedliwości, w imię swoich wartości, a w przypadku "Dirty Harry" to są typowo amerykańskie wartości, z którymi on się rozstaje w "Gran Torino": indywidualność, nikomu się nie poddaje, działa poza systemem - dodawał gość Polskiego Radia.

Posłuchaj

11:24

Clint Eastwood ma już 90 lat. Audycja Michała Montowskiego z cyklu "Magazyn bardzo filmowy". (PR, 28.05.2020)

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

Warto też w tym miejscu wspomnieć o nieco innych rolach Eastwooda, którymi udowadniał, że ma dużo szerszy wachlarz aktorskich możliwości i zainteresowań. W takich dramatach jak "Oszukany" (1971) oraz "Piorun i Lekka Stopa" (1974) pokazał, że może grać więcej niż tylko brutalnych twardzieli. 

Samodzielność

W latach 70. Clint Eastwood zaczął sam reżyserować filmy, w których często też występował w głównych rolach. Klasyczne westerny Eastwooda, takie jak "Wyjęty spod prawa Josey Wales" (1976), "Bronco Billy" (1980) a zwłaszcza oscarowy "Bez przebaczenia" (1992), świadczyły o tym, jak ważne i potrzebne jest dziś kultywowanie dawnych, coraz bardziej zanikających wartości - męstwa, obrony słabszych, poszukiwania sprawiedliwości.

- Clint Eastwood jest taki ciekawy, bo jest pomostem pomiędzy dawnym Hollywood ze złotego okresu, z lat 50. i 60. i późniejszym Hollywood, tym w jakiś sposób zbuntowanym, odwracającym się od dawnych wartości - mówił krytyk filmowy Tomasz Jopkiewicz w audycji Anny Fuksiewicz w Polskim Radiu. - To nie jest przypadek, że zrobił karierę właśnie u Sergio Leone, którego filmy przyjmowano bardzo źle, uważano, że on rozmontowuje tę hollywoodzką i w ogóle amerykańską mitologię - tłumaczył.

Posłuchaj

52:38

Wokół twórczości Clinta Eastwooda. Audycja Anny Fuksiewicz z cyklu "O wszystkim z kulturą". (PR, 09.12.2014)

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

Eastwood dojrzały

Od lat 90. Eastwood łagodnieje, to znaczy łagodnieje główny bohater w jego filmach, więcej miejsca zostawia dla wrażliwości i psychologii, pojawia się większa różnorodność tematyczna i gatunkowa, choć prawdziwie męski typ pozostaje. Do najwybitniejszych filmów reżysera (których był także producentem) w ostatnich 30 latach należą zwłaszcza doskonałe dramaty "Co się wydarzyło w Madison County" (1995), "Rzeka tajemnic" (2003), "Za wszelką cenę" (2004) czy "Gran Torino" (2008) oraz film sensacyjny o najskuteczniejszym snajperze w amerykańskiej armii - "Snajper" (2014). Istotne stają się tematy przemijającego czasu, starzenia się i wolności jednostki w społeczności.

az/im