Trójka|Trójkowy felieton kulturalny
Konstytucja 3 maja – polska rewolucja
2021-05-04, 10:05 | aktualizacja 2021-05-04, 13:05
Richard Butterwick, od lat zajmujący się XVIII-wieczną historią Polski, jest szczególnie zafascynowany próbami reform podjętymi przez Sejm Wielki. I w swojej książce "Konstytucja 3 maja. Testament Rzeczypospolitej Obojga Narodów" analizuje ową, jak ją nazywa, "polską rewolucję".
Rzadko kiedy o latach 90. XVIII wieku w Polsce myślimy jak o rewolucji. Tymczasem spojrzenie brytyjskiego historyka, być może właśnie z racji dystansu, pozwala mu dostrzec wydarzenia tamtych czasów w szerszej perspektywie. I pokazać pewne ich aspekty, które dotychczas były pomijane lub niedoceniane. Dzięki temu powstała książka, która wnikliwie i syntetycznie zarazem analizuje zarówno przyczyny powstania Konstytucji 3 maja, ale także jej miejsce w dziejach Polski i Europy.
Posłuchaj
W ujęciu prof. Butterwicka "polska rewolucja" nie jest bynajmniej rewolucją niszczycielską: to konsekwencja tradycji ustrojowych Rzeczypospolitej. A Konstytucja 3 maja nie jest ich zaprzeczeniem, lecz z nich wyrasta i jest zarazem próbą ich ratowania poprzez reformę i wpisanie w nowoczesny kształt.
Autor dogłębnie analizuje okoliczności uchwalenia w maju 1791 roku Ustawy rządowej oraz sam dokument. Omawia również znaczenie Konstytucji dla kolejnych pokoleń, aż po wiek XX. Warto pamiętać, że pamięć o niej była niezwykle ważnym elementem większości ruchów konspiracyjnych (przed rokiem 1918) i opozycyjnych (po roku 1945).
Konstytucja 3 maja. Testament Rzeczypospolitej Obojga Narodów/YouTube MuzHPtv
***
Tytuł audycji: Trójkowy felieton literacki
Prowadzi: Mateusz Matyszkowicz
Data emisji: 04.05.2021
Godzina emisji: 10.17
pr