Słynny teleskop w Arecibo zostanie rozebrany (Trójka do trzeciej)
Dramatyczny koniec gigantycznego radioteleskopu w Arecibo
2020-12-01, 14:12 | aktualizacja 2020-12-16, 13:12
Zawalił się wielki, mający aż 305 metrów średnicy radioteleskop Arecibo w Puerto Rico. Był bardzo ważnym narzędziem służącym do badań kosmosu. A także – równie ważnym elementem w "GoldenEye", 17. filmie o przygodach agenta 007 Jamesa Bonda.
Wycieczka na Księżyc. Dlaczego warto obejrzeć film "Apollo 11"?
Radioteleskop Arecibo w Puerto Rico działał 57 lat, a przez 53, od powstania w 1963 roku aż do roku 2016, był największą tego typu budowlą na świecie. Kilka dni po podjęciu decyzji o jego zamknięciu w dramatyczny sposób zakończył swoje istnienie. 1 grudnia nad ranem czasu lokalnego ważąca 900 ton platforma ostatecznie zerwała się z podtrzymujących ją lin i z wysokości ok. 150 m runęła na betonową czaszę teleskopu.
Posłuchaj
2:27
Dodaj do playlisty
Ta dramatyczna katastrofa była efektem dwóch wcześniejszych awarii, do których doszło 10 sierpnia i 6 listopada. W ich efekcie uszkodzona została betonowa czasza radioteleskopu oraz zawieszona nad nią platforma. 19 listopada podjęto decyzję o zamknięciu Arecibo, gdyż cała konstrukcja stała się niestabilna i groziła samoistnym zawaleniem, do czego właśnie doszło.
O ogromnej popularności Arecibo zadecydowały dwa czynniki: program poszukiwania pozaziemskich cywilizacji oraz udział w 17. filmie o przygodach agenta 007 "GoldenEye". Finałowa walka między agentem Jej Królewskiej Mości, po raz pierwszy granym przez Pierce'a Brosnana, a jego przeciwnikiem, niejakim Janusem (w tej roli Sean Bean) rozegrała się właśnie na platformie zawieszonej wysoko ponad betonową czaszą radioteleskopu. Warto pamiętać, że przyglądała się jej piękna Natalia grana przez naszą rodaczkę Izabellę Scorupco.
GoldenEye Official Trailer #2/YouTube Movieclips Classic Trailers
Radioteleskop Arecibo, a raczej to, co z niego zostało, należy do Amerykańskiego Narodowego Centrum Nauki. Kiedy działał, był wykorzystywany w badaniach radioastronomicznych, atmosferycznych i radarowych. Decyzja o zamknięciu obiektu i jego demontażu zasmuciła wielu naukowców z całego świata, którzy podchodzą do Arecibo z dużym sentymentem. Trudno się dziwić – przez lata było to bardzo miejsce ważne dla świata nauki, a także inżynierów.
Tor de Arecibo Telescope/YouTube SETI Institute
Tutaj badano m.in. zagadki słonecznych wybuchów, obserwowano asteroidy, stąd też w 1974 roku wysłano specjalną wiadomość do pozaziemskich cywilizacji. To właśnie dzięki prowadzonym tutaj obserwacjom prof. Wolszczan odkrył pierwsze planety poza Układem Słonecznym.
Katastrofa, do której doszło 1 grudnia, świadczy jednak, że decyzja o zamknięciu była słuszna i pozwoliła uniknąć zagrożenia życia pracujących tam ludzi. Teraz pozostaje jedynie zebrać szczątki 900-tonowej platformy, zabezpieczyć lub rozebrać gigantyczną betonową czaszę i, być może, urządzić tu muzeum.
Legendary Arecibo Telescope will close forever: History of its accomplishments/YouTube Insane Curiosity
***
Tytuł audycji: Trójka do trzeciej
Autor: Piotr Łodej
Autor materiału reporterskiego: Jan Pachlowski
Data emisji: 1.12.2020
Godzina emisji: 13.38
pr