Różowy październik – miesiąc profilaktyki nowotworowej kobiet
2020-10-17, 08:10 | aktualizacja 2020-10-19, 06:10
Październik to tzw. różowy miesiąc, w którym szczególną uwagę zwracamy na nowotwory piersi i szyjki macicy. Jak im zapobiegać? zapytaliśmy o to prof. Andrzeja Nowakowskiego z Zakładu Profilaktyki Nowotworów Narodowego Instytutu Onkologii.
Co roku na świecie raka szyjki macicy wykrywa się u około pół miliona kobiet, w tym ok 2,5 tys. Polek.
– To choroba wywoływana przez zakażenie wirusami brodawczaka ludzkiego. W tej chwili już od ponad 10 lat mamy dostępne szczepienia ochronne przeciwko tym drobnoustrojom. Zaleca się je zwłaszcza nastolatkom. Dostępne są też badania profilaktyczne, które należy wykonywać raz na 3 lata, a w grupach ryzyka – co roku – mówi prof. Andrzej Nowakowski.
Ten nowotwór można łatwo wykryć nawet w początkowym stadium rozwoju. Wcześnie zdiagnozowany jest w pełni wyleczalny. Dlatego tak ważne jest, aby kobiety regularnie wykonywały cytologię.
Raka szyjki macicy wykrywa się w Polsce najczęściej u kobiet w wieku powyżej 60. roku życia – u 46 pacjentek na 100 tys. kobiet. Według danych Krajowego Rejestru Nowotworów, w latach 1999-2016 w Polsce zachorowania na raka szyjki macicy spadły o 26,5%, natomiast liczba zgonów z powodu tego nowotworu zmniejszyła się o 15,5%.
W roku 2018, według szacunków IARC (International Agency for Research on Cancer), rak szyjki macicy był czwartym najczęściej diagnozowanym nowotworem złośliwym i czwartą przyczyną zgonów z powodu raka u kobiet. W 2018 r. na tego raka zmarło na świecie ponad 311 tys. kobiet i blisko 2 tys. w Polsce.
Posłuchaj
Rak piersi to najczęściej występujący nowotwór złośliwy u kobiet. Stanowi około 23% wszystkich zachorowań na nowotwory i jest przyczyną około 14% zgonów. Ryzyko zachorowania znacznie wzrasta po 50. roku życia. W początkowym okresie, choroba ta nie daje żadnych objawów, ale wcześnie wykryta jest uleczalna. Dlatego tak ważne jest, aby kobiety poddawały się regularnym badaniom mammograficznym, które pozwalają wskazać nawet najmniejsze zmiany.
– To największy problem epidemiczny w Polsce. Zasadą profilaktyki jest wczesne wykrywanie, gdy leczenie jest najskuteczniejsze. Podstawowym badaniem jest mammografia co 2 lata, w grupach ryzyka raz do roku. Europejskie zalecenia mówią o rozpoczęciu badań profilaktycznych w wieku 50 lat. Część krajów prowadzi je nawet od 40. roku życia – wyjaśnia prof. Nowakowski.
Spośród wielu czynników rakotwórczych coraz częściej wskazuje się na uwarunkowania genetyczne. W Polsce około 10% przypadków raka piersi występuje u kobiet z mutacją w obrębie genów, najczęściej w BRCA 1.
Najważniejszym czynnikiem wpływającym na skuteczność leczenia jest wykrycie nowotworu w jak najwcześniejszym stadium rozwoju. Badania kliniczne wykazały, że w grupie kobiet w wieku 50–69 lat, które wykonywały badania mammograficzne co rok lub co 2 lata, zmniejszyła się umieralność o 25 – 30%! A więc warto badać się systematycznie i nie dopuścić do rozwoju choroby.
Kampania społeczna Ministerstwa Zdrowia - rak piersi, rak szyjki macicy/Youtube/Ministerstwo Zdrowia
***
Tytuł audycji: Na zdrowie
Prowadzi: Agnieszka Furtak-Bilnik
Gość: prof. Andrzej Nowakowski (Zakład Profilaktyki Nowotworów Narodowego Instytutu Onkologii)
Data emisji: 17.10.2020
Godzina emisji: 7.44
mat. prasowe/ml