MBK z kulturalną wizytą na Górnym Śląsku (Magazyn Bardzo Kulturalny/Trójka)
Trójka|Magazyn Bardzo Kulturalny
Między "Carbolandem" a krainą "Kajś"
2020-10-11, 15:10 | aktualizacja 2020-10-18, 19:10
Na pierwszy rzut oka obie nazwy brzmią dziwnie. To w istocie tytuły: "Carboland" – wystawy w Muzeum Emigracji w Gdyni i "Kajś" – nowej książki Zbigniewa Rokity. Oba mają dłuższe podtytuły. I one wszystko wyjaśniają, więcej: wystawa i książka mają ze sobą pewien związek.
W poprzednim wydaniu Magazynu Bardzo Kulturalnego rozpoczęliśmy zwiedzanie z mikrofonem wystawy czasowej w Muzeum Emigracji – z kuratorem Maksymilianem Bochenkiem. Zabrakło czasu na kontynuację, zatem w tym wydaniu wyruszyliśmy raz jeszcze spod adresu: Polska 1 w Gdyni. Wystawa opowiada o emigracji polskich górników do kopalni we Francji i Belgii w latach 1919-1939. Składa się z dwóch części.
Część pierwsza jest dokumentalna, z monochromatycznymi fotografiami, filmami, gablotami, gromadzącymi wzruszające pamiątki. Znajduje się tam również ścieżka edukacyjna, atrakcyjna także dla dorosłych.
Część druga wystawy to, jak pisaliśmy tydzień temu, spełnienie marzeń dziewczynek o prawdziwym domku dla lalek. Tworzy ją instalacja Roberta Kuśmirowskiego, będąca doskonałą rekonstrukcją domu górnika-emigranta.
Całość próbowaliśmy, z oprowadzającym nas kuratorem, opowiedzieć dźwiękiem i zdjęciami powstającymi podczas naszej wyprawy.
Górnicy wyjeżdżali oficjalnie do pracy w kopalniach z Polski, która, zrujnowana gospodarczo, odbudowywała się po zaborowym rozpadzie.
Posłuchaj
52:16
Dodaj do playlisty
W tym wydaniu MBK cofnęliśmy się jednak również do miejsca w Polsce, którego tożsamość nie dla wszystkich była oczywista. Tam pozostałości po zaborach nie były wyłącznie materialne. To stamtąd większość emigrantów wyruszała do pracy we Francji i w Belgii. Takie przynajmniej jest pierwsze skojarzenie – ojczyzną górników był Śląsk. Kiedy, jak nie w tym wydaniu MBK, zajrzeć choćby do książki Zbigniewa Rokity?
Z ulicy Polskiej 1 w Gdyni poprowadziły nas więc dwie ścieżki: za granicę – do Carbolandu i z powrotem – do punktu wyjścia, mieszczącego się kajś.
Muzycznie pozostaliśmy myślami z tegoroczną noblistką Louise Glück, także – dodajmy – potomkinią emigrantów z Europy Środkowej.
Okładka książki "Kajś" ***
Tytuł audycji: Magazyn bardzo kulturalny
Prowadzi: Barbara Marcinik
Wydawca: Wojciech Dorosz
Data emisji: 11.10.2020
Godzina emisji: 14.06
Barbara Marcinik