Uśmiech Pol Pota na polach śmierci
2010-08-27, 13:08 | aktualizacja 2010-08-27, 13:08
Dramatyczna opowieść o tym, jak zagłodzono i wymordowano 1,7 miliona ludzi, nie pokazując międzynarodowej opinii publicznej nawet jednego ciała.
Posłuchaj
"Uśmiech Pol Pota (o pewnej szwedzkiej podróży przez Kambodżę Czerwonych Khmerów)” to świadectwo zbrodni opisane przez szwedzkiego dziennikarza Petera Fröberga Idlinga. W 1975 roku, po pięciu latach bezmyślnych rządów wojskowej kliki generała Lon Nola, władzę w Kambodży zdobywają Czerwoni Khmerzy. Mają ogromne poparcie ludu i lewicujących środowisk europejskich. Zniszczony amerykańskimi nalotami i wojną domową kraj przedzierzga się w Demokratyczną Kampuczę, w której hasła chłopskiej rewolucji mają zbudować nową, lepszą przyszłość.
Punktem wyjścia do napisania tej książki było odkrycie niechlubnej karty z przeszłości. W 1978 roku czteroosobowa grupa szwedzkich entuzjastów Pol Pota wybrała się do Demokratycznej Kampuczy. Na miejscu zdawali się w ogóle nie zauważać dziejącego się wokół nich ludobójstwa. Po powrocie do ojczyzny opisali, jak pięknie żyje się w Kambodży pod rządami Czerwonych Khmerów. Fröberg Idling pyta, w jaki sposób udało się Khmerom zamydlić oczy szwedzkiej delegacji. Dlaczego w sprawozdaniach, na zdjęciach i w filmie, które tam wykonali, nie widać zagłodzonych i zastraszonych ludzi, o których mówili uciekinierzy?
Peter Fröberg Idling fantastycznie opowiada historię Kambodży, tłumaczy jak doszło do powstania Czerwonych Khmerów. Autor w krótkich zdaniach opisuje nienawiść i szaleństwo, wyjaśnia, jak w głowie Saloth Sara (później Pol Pota), dobrze zapowiadającego się kambodżańskiego studenta mieszkającego w Paryżu, narodził się plan unicestwienia milionów swoich rodaków. Odpowiedzi szuka zarówno w dokumentach, jak i w rozmowach ze świadkami terroru Czerwonych Khmerów. Z relacji tych buduje literacki reportaż przejmujący do szpiku kości.
Dla wielu z nas, takie wyrażenia jak „pola śmierci”, „Czerwoni Khmerzy” są jedynie krótkimi notkami w encyklopedii . Z tej książki można dowiedzieć się, jak tragiczne były losy Kambodży, jak wyglądało życie w tej obłąkańczej utopii, najkrwawszej dyktaturze XX wieku. „Uśmiech Pol Pota” jest znakomicie napisana, świetnie przetłumaczona. W pamięci zostaję bardzo krótkie, trafne zdania. Jedną z części książki stanowią hasła, które głosili Czerwoni Khmerzy .
„Uśmiech Pol Pota” został wydany przez Wydawnictwo Czarne. Przekładu z języka szwedzkiego dokonał Mariusz Kalinowski. Książka posiada Trójkowy Znak Jakości.