Filozofia Platona we współczesnej polityce według Francisa Fukuyamy
2019-11-18, 22:11 | aktualizacja 2019-11-19, 12:11
Zacznijmy od Platona: Oprócz racjonalnej i instynktownej części duszy jest jeszcze jej trzeci element: thymos. Thymos jest siedliskiem gniewu i dumy. Żąda uznania: chodzi o godność.
Posłuchaj
To właśnie thymos kreuje dzisiejszą politykę tożsamościową. Francis Fukuyama, wybitny politolog, napisał na ten temat książkę, której ambicją jest wyjaśnienie tego, co się dzieje ze światem: "Tożsamość. Współczesna polityka tożsamościowa i walka o uznanie".
Francis Fukuyama powiedział: "Tożsamość jest dzisiaj motywem przewodnim wielu zjawisk politycznych, od nowych populistycznych ruchów nacjonalistycznych, poprzez bojowników islamskich, po kontrowersje, do których dochodzi na kampusach uniwersyteckich. Nie uciekniemy od myślenia o sobie i naszym społeczeństwie w kategoriach tożsamościowych. Ale musimy pamiętać, że głęboko zakorzeniona w każdym z nas tożsamość nie jest ani stała, ani niekoniecznie dana nam dzięki pochodzeniu. Tożsamość można użyć do dzielenia, ale też, jak niegdyś, do integrowania. To w ostatecznym rachunku będzie lekarstwo na populizm naszych czasów".
– Żyjemy dziś w dziwnym czasie, w którym wielu rzeczy nie rozumiemy. Jeśli przypomnieć sobie wszelkie prognozy jak się będzie zmieniać świat, społeczeństwo, sprzed 20-10 lat, to okaże się, że lądujemy zupełnie gdzie indziej, niż się spodziewaliśmy. Fukuyama, który był jednym z najważniejszych twórców tych projekcji na początku lat 90., tłumaczy się tą książką, dlaczego społeczeństwo i człowiek są tak skomplikowani. Trudno do końca przewidzieć reakcje tego układu – stwierdza ekonomista prof. Witold Orłowski.
– Wyjaśniając obecne kryzysy, z którymi mierzy się demokracja, liberalizm, czy świat Zachodu, jest też związane z czymś innym. Thymos, czyli trzeci składnik duszy opisany w "Państwie" Platona i polega na tym, że ludziom potrzebują w swoim życiu uznania. Ta trzecia część duszy to wyzwala w człowieku – mówi politolog Maciej Makulski.
Skąd bierze się gniew społeczeństw, które z pozoru powinny być bardzo szczęśliwe w sytuacji, w której się znajdują? Jakie są największe wyzwania, przed którymi stoi obecnie demokracja zachodnia? Zapraszamy do wysłuchania dołączonego nagrania audycji.
***
Tytuł audycji: Klub Trójki
Prowadzi: Dariusz Bugalski
Goście: Maciej Makulski (politolog, Kolegium Europy Wschodniej im. Jana Nowaka-Jeziorańskiego), prof. Witold Orłowski (ekonomista)
Data emisji: 18.11.2019
Godzina emisji: 21.08
mat. prasowe/ml