Archiwistyka społeczna, czyli oddolne badanie historii
2019-10-01, 22:10 | aktualizacja 2019-10-02, 14:10
Archiwa społeczne to oddolne zapamiętywanie i dokumentowanie historii. Najczęściej prowadzą je organizacje pozarządowe, choć bywają i takie, nad którymi czuwają instytucje samorządowe, na przykład biblioteki.
Posłuchaj
– Istnieje wiele definicji archiwów społecznych. Najciekawsze są jednak przykłady. Archiwa społeczne bywają niezwykle różnorodne. Powstają one najczęściej dlatego, że jakaś osoba, tudzież grupa osób, odkrywa temat historyczny, który nie był badany i nie jest obecny w społecznej świadomości. Wtedy ludzie ci zaczynają działać. Mając świadomość, że jeśli nie wydobędzie się na światło dzienne tej historii, czyli dokumentów, fotografii, wspomnień, nikt inny tego nie zrobi. Takie archiwum zajmuje się pozyskiwaniem materiałów archiwalnych, archiwizacją ich i, przede wszystkim, udostępnianiem owych archiwaliów społeczeństwu – wyjaśnia Katarzyna Ziental, twórczyni portalu archiwa.org.
– Historia mojego zainteresowania osiedlem Przyjaźń sięga roku 1988, kiedy się urodziłam. Moi rodzice tam się poznali. Sama do dziś tam mieszkam. W pewnym momencie, około roku 2014, pojawił się na osiedlu ferment, że należałoby coś zrobić, bo jego przyszłość jest niejasna. Teren jest łakomym kąskiem dla deweloperów. Stąd w nas, sąsiadach, wykiełkowała potrzeba wspólnego działania, padł pomysł, by zebrać historie z osiedla Przyjaźń i opowiedzieć je innym. Nasze archiwum jest przede wszystkim przestrzenią cyfrową. Zebraliśmy wiele opowieści, ale i zdjęć, wycinków prasowych – opowiada Małgorzata Leszko z Archiwum Społecznego Osiedla Przyjaźń.
– W przypadku Archiwum Polskiego Jazzu nie było jakiegoś muru, ale spotykaliśmy na swojej drodze trudności. Były one związane na przykład z tym, że ktoś przekazywał nam niekompletne archiwum. Zaczynała się wtedy praca Sherlocka Holmesa i szukanie po całej Polsce. Jest mnóstwo osób, które wykonując inne zawody, tworzą zbiory. To wspaniałe, gdy mogę zadzwonić do emerytowanego nauczyciela matematyki i zapytać go, czy nie dysponuje brakującymi materiałami – mówi zajmująca się Archiwum Polskiego Jazzu im. Zbigniewa Seiferta Aneta Norek-Skrycka.
Czym archiwa społeczne różnią się od innych inicjatyw zajmujących się pracą nad historią i edukacją historyczną? Zapraszamy do wysłuchania dołączonej audycji.
***
Tytuł audycji: Klub Trójki
Prowadzi: Katarzyna Pruchnicka
Goście: Katarzyna Ziental (koordynatorka sieci archiwów społecznych w ośrodku Karta, twórczyni portalu archiwa.org), Małgorzata Leszko (twórczyni społecznego Archiwum Społecznego Osiedla Przyjaźń), Aneta Norek-Skrycka (Fundacja im. Zbigniewa Seiferta, Archiwum Polskiego Jazzu, Fundacja im. Zbigniewa Seiferta, portal archiwa.org)
Data emisji: 1.10.2019
Godzina emisji: 21.09
ml/mk