Zimna wojna irańsko-saudyjska (Raport o stanie świata/Trójka)
Atak na saudyjskie rafinerie. Jakie będą skutki?
– Zimna wojna irańsko-saudyjska trwa od dawna. Obecną eskalację napięcia wiązałbym wprost ze zmianą polityki amerykańskiej i nałożeniem sankcji na Iran – mówi dr Łukasz Fyderek z Uniwersytetu Jagiellońskiego.
19.09.2019, spotkanie zastępcy Najwyższego Dowódcy sił zbrojnych Zjednoczonych Emiratów Arabskich Muhammada ibn Zajid Al Nahajjana z sekretarzem stanu USA Mikiem Pompeo (C) w Pałacu Morskim w Abu Zabi. Pompeo przybył do ZEA po wizycie w sąsiedniej Arabii Saudyjskiej w celu omówienia niedawnych ataków na dwa saudyjskie zakłady naftowe
Foto: PAP/EPA/MOHAMED AL HAMMADI
Dodaj do playlisty
14 września zaatakowane zostały dwie rafinerie w Bukajk i Churajs na wschodzie Arabii Saudyjskiej. Przedstawiciele władz USA oskarżają o atak Iran, ten zaś odrzuca zarzuty. Atak na rafinerie spowodował wstrzymanie blisko 50 proc. całkowitej produkcji ropy w Arabii Saudyjskiej. Przyczynił się też do gwałtownego wzrostu napięcia na Bliskim Wschodzie.
Oficjalnie do przeprowadzenia ataków przyznali się szyiccy rebelianci Huti z Jemenu, wspierani przez Teheran. Zdaniem Teheranu miał to być "ostrzeżenie" dla Saudyjczyków, którzy dowodzą sunnicką koalicją walczącą w Jemenie z Huti od 2015 roku.
Tydzień po atakach na saudyjskie rafinerie szef Pentagonu ogłosił, że USA wyślą kolejnych żołnierzy i sprzęt w rejon Zatoki Perskiej, by wzmocnić obronę powietrzną Arabii Saudyjskiej i Zjednoczonych Emiratów Arabskich. Iran zareagował na te słowa ostrzeżeniem, że każdy atak na jego terytorium, nawet ograniczony, spowoduje zdecydowaną reakcję i będzie wyniszczający dla agresora.
– Iran czuje się bardzo pewnie, bo jego wpływy regionalne są wielkie jak nigdy, szczególnie po tym, jak przy wsparciu rosyjskim udało się utrzymać reżim Baszara al-Asada w Syrii. Z drugiej strony jednak amerykańskie sankcje dławią irańską gospodarkę. To niepokojąca mieszanka – ocenia dr Łukasz Fyderek z Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Dlaczego, zdaniem gościa Trójki, nie dojdzie do interwencji zbrojnej? Z jakich powodów Jemen traci jako arena konfrontacji irańsko-saudyjskiej? Zapraszamy do wysłuchania dołączonego nagrania audycji, w której poruszyliśmy także inne tematy:
- Czy rzeka może mieć osobowość prawną? Może. W Indiach może.
- Kto i dlaczego będzie miał najwięcej władzy w nowej Komisji Europejskiej?
- Czy to ważne dla historii polityki, że Margaret Thatcher była kobietą?
***
Tytuł audycji: Raport o stanie świata
Prowadzi: Dariusz Rosiak
Autor materiału dodatkowego: Michał Żakowski
Goście: dr Łukasz Fyderek (Uniwersytet Jagielloński), Beata Płomecka (korespondentka Polskiego Radia w Brukseli); Charles Moore (autor biografii Margaret Thatcher)
Data emisji: 21.09.2019
Godzina emisji: 15.08
PAP/IAR/mk/gs