Mariusz Cieślik o opowiadaniach Józefa Hena (Przodownicy lektury/Trójka)
Opowiadania balansujące pomiędzy dramatem a groteską
2019-02-27, 10:02 | aktualizacja 2019-02-27, 17:02
Czerwiec 1967 – marzec 1968. Partia Gomułki i Moczara rozpętuje haniebną kampanię antysemicką. Józef Hen reaguje, jak na pisarza przystało: publikuje w paryskiej "Kulturze" pod pseudonimem "Korab" opowiadania z cyklu "Oko Dajana".
Posłuchaj
Dodaj do playlisty
Okładka książki z opowiadaniami Józefa Hena "Korab" odnosi sukces, jest przekładany na francuski, włoski, niemiecki, angielski i często cytowany. Autor wpisany na czarną listę, z zakazem wyjazdów za granicę.
Czterdzieści jeden lat później, w 2008 roku, Józef Hen pisze wstrząsającą powieść "Pingpongista". Miasteczko, w którym podczas okupacji dokonała się zbrodnia, nazywa się tu Cheremiec, ale nie ma wątpliwości, że inspiracją literacką była tragedia Żydów spalonych w Jedwabnem. Narratorem jest przybyły na uroczystości rocznicowe sędzia z Brooklynu, Mike (znany mieszkańcom jako Michaś). Usiłował wtedy uratować życie swojemu rówieśnikowi, znakomitemu pingpongiście, któremu obiecał rewanż. Bezskutecznie. Minęło sześćdziesiąt lat, Mike wdziera się w sumienia świadków zbrodni, także i kilku wciąż żyjących uczestników. Wśród nich znajduje się ksiądz, który wyznaje Mike'owi, że dręczą go podjęte wtedy decyzje. Żałuje, że nie wykonał wówczas księżowskiego zadania, nie przeciwstawił się zbrodni. Obie książki połączono w jeden zbiór, który porusza bolesny temat antysemityzmu.
– Opowiadania są pierwszy raz wznowione od 1990 roku i dopiero drugi raz wydane w Polsce. To bardzo ciekawa proza pod względem obyczajowym. Jednocześnie jest intrygująca, bo balansuje pomiędzy dramatem a groteską – zaznacza Mariusz Cieślik.
Zapraszamy do wysłuchania dołączonego nagrania.
***
Tytuł audycji: Przodownicy lektury
Prowadzi: Mariusz Cieślik
Data emisji: 27.02.2019
Godzina emisji: 10.12
mat. prasowe/kw