Conrad zobrazowany

Posłuchaj

Conrad zobrazowany (Klub Trójki)

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

Scenerią jego tekstów są składowiska kości słoniowej w Kongu, sklepik z pornografią w londyńskim Soho czy mgliste łąki, na których o świcie pojedynkują się napoleońscy huzarzy.

Mimo tych zalet warto postawić pytanie: czy Joseph Conrad dostarczył swym dziełem inspiracji artystom innych dyscyplin?

Na ile udane są adaptacje jego powieści na język kina czy sztuk wizualnych? Wydaje się, że większość takich prób to porażki.

Zastanówmy się, które interpretacje okazały się udane i z jakich powodów. Największą trudnością w "przekładach" z jednej dyscypliny na inną jest znalezienie takiej formuły, która nie trąci naiwnością ani prostą ilustracyjnością (proszę nie mylić z ilustracjami powstałymi do powieści/poezji – to osobny gatunek sztuki).

Dlatego jeśli chodzi o artystów z epoki Conrada (i nieco młodszych) – daremnie szukać bezpośredniego przełożenia. Bardziej istotne wydaje się podobieństwa postaw. Odnajduję związki pomiędzy JC a Jackiem Malczewskim; Józefem Pankiewiczem (przez krótki czas – bo seria Nokturnów malowanych w Parku Saskim); Stanisławem Wyspiańskim (nocne pejzaże); Stanisławem Ignacym Witkiewiczem; Józefem Czapskim.

Na styku słowa i obrazu plasuje się komiks oraz film animowany. Autorką komiksowej wersji "Jądra ciemności" jest Catherine Anyango (1982), Szwedka z kenijskimi korzeniami. Pracowała nad tym dziełem 10 lat.

Dostrzegam też zbieżności między postawą Conrada a filmami/rysunkami Williama Kentridge'a (1955, Johannesburg, RPA). A filmy fabularne? Wg prozy Conrada nakręcono ponad 77 filmów. Które okazały się sukcesem? Zapraszamy do wysłuchania dołączonego nagrania.

***

Tytuł audycji: Klub Trójki
Prowadzi: Monika Małkowska
Goście: Zofia Jabłonowska-Ratajska (historyk sztuki), Michał Oleszczyk (historyk filmu)
Data emisji: 15.11.2017
Godzina emisji: 21.09