Akcja "Wisła". Ocena wydarzeń w 70-lecie akcji
2017-04-28, 00:04 | aktualizacja 2017-04-28, 10:04
- Akcja "Wisła" i to, co się stało z ludnością ukraińską, było ciągiem akcji przesiedleń i gdyby nie działania podziemia ukraińskiego, to nie byłoby pretekstu do jej przeprowadzenia - mówi historyk, dr Andrzej Zapałowski.
Posłuchaj
70 lat temu rozpoczęła się Akcja "Wisła", w ramach której w latach 1947-1950 przesiedlono ludność cywilną z południowo-wschodniej Polski na Ziemie Odzyskane. O tej operacji wojskowej przez wiele lat nie mówiono ze względu na cenzurę. Główną przyczyną akcji przesiedleńczej było przyjęcie przez komunistów modelu państwa jednolitego narodowościowo.
- Kiedy latem 1945 roku komuniści zdecydowali się zamienić dobrowolne przesiedlenia na przymusową deportację wraz z nasileniem brutalności wojska, paradoksalnie rosło poparcie miejscowej ludności dla podziemia ukraińskiego, bo UPA był jedynym obrońcą, który mógł ich ocalić przed wywózką - mówi prof. Igor Hałagida z Wydziału Historyczny Uniwersytetu Gdańskiego.
Jak dodaje prof. Jan Pisuliński, poziom poparcia dla UPA nie wszędzie był równomierny. - Na terenach silnie spolonizowanych, np. w łuku rzeki San, sięgającym po Rzeszów, były wprawdzie gdzieniegdzie cerkwie grekokatolickie, jednak większość ludności chodziła do nich, ale śpiewała i modliła się w języku polskim. W Bieszczadach mieszkańcy wzajemnie chronili się przed UPA i wojskiem - opowiada historyk z Uniwersytetu Rzeszowskiego.
O przebiegu akcji, jej efektach, konsekwencjach i dzisiejszych ocenach tamtych wydarzeń mówimy w audycji. Zapraszamy do wysłuchania dołączonego nagrania.
Audycja powstała we współpracy z Narodowym Instytutem Audiowizualnym, wydawcą serwisu Ninateka.pl.
***
Tytuł audycji: Klub Trójki
Prowadzą: Piotr Semka, Adam Hlebowicz
Goście: prof. Igor Hałagida (historyk narodowości ukraińskiej, Wydział Historyczny Uniwersytetu Gdańskiego), prof. Jan Pisuliński (historyk, Uniwersytet Rzeszowski), dr Andrzej Zapałowski (historyk i polityk)
Data emisji: 27.04.2017
Godzina emisji: 21.06
sm/mk