O berlingowcach - żołnierzach tragicznych
2015-08-06, 23:08 | aktualizacja 2015-08-07, 14:08
- Stawali przed bardzo trudnym wyborem walki u boku tych, którzy uznawani byli za wrogów. Żadne wyjście nie był dobre i oni często zdawali sobie z tego sprawę. Stąd podtytuł książki, który był przedmiotem gorącej dyskusji - mówił Dominik Czapigo.
Posłuchaj
Berlingowcami zwykło się nazywać żołnierzy formacji polskich utworzonych po decyzji Stalina w 1943 r. W czasach PRL przedstawiało się ich jako prawdziwych patriotów. - Kiedy zaczęliśmy odkłamywać historię, żołnierzy generała Berlinga zaczęto przedstawiać tak, jakby mieli wybór i świadomie opowiedzieli się przeciw rządowi w Londynie. Może więc przyszedł czas, żeby zobaczyć, jak to wyglądało naprawdę - mówił prowadzący audycję Jerzy Sosnowski.
Po 1989 roku żołnierze jednostek walczących z hitlerowcami w sojuszu z Armią Czerwoną zaczęli się wydawać osobiście odpowiedzialni za zainstalowanie komunizmu w Polsce. W rzeczywistości większość z nich po prostu nie zdążyła wstąpić do Armii Andersa i doskonale pamiętała atak ZSRR na Polskę 17 września oraz pobyt na zesłaniu. Gdy front przesunął się na ziemie polskie, znajdujących się wśród żołnierzy akowców aresztowano i postawiono przed alternatywą - Sybir albo wojsko.
O tym skomplikowanym wątku polskiej historii opowiada książka "Berlingowcy. Żołnierze tragiczni" – wybór wspomnień pod redakcją Dominika Czapigo, z komentarzem historycznym Marcina Białasa. Z relacji zgromadzonych w Archiwum Wschodnim Ośrodka KARTA oraz w Zbiorach Specjalnych Centralnej Biblioteki Wojskowej w Warszawie wyłania się opowieść niezgodna z popularnymi stereotypami…
Goście Trójki mówili m.in. o tym, jak wyglądało życie codzienne w okopach i jak berlingowcy radzili sobie z nową rzeczywistością w armii oraz po wojnie. W audycji zabrzmiały także poruszające głosy słuchaczy, którzy opowiadali swoje historie rodzinne.
***
Tytuł audycji: Klub Trójki
Prowadzi: Jerzy Sosnowski
Goście: Dominik Czapigo (Ośrodek KARTA), Marcin Białas (Centralna Biblioteka Wojskowa)
Data emisji: 6.08.2015
Godzina emisji: 21.07
ei/iwo