Dżender literacki za 50 dni
2014-03-14, 14:03 | aktualizacja 2014-03-14, 14:03
Pytania o niebezpieczne związki płci i literatury zdominują 19. edycję Europejskiego Portu Literackiego Wrocław 2014, który odbędzie się między 24 a 26 kwietnia w Teatrze Współczesnym oraz Kinie Nowe Horyzonty.
Przez trzy festiwalowe dni zaprezentowana zostanie twórczość ponad stu dwudziestu pisarzy i artystów. Wśród zagranicznych gości m.in. Ołeksandr Irwaneć, Andrij Lubka, Dzwinka Matijasz, Marina Mayoral, Carme Riera i Natalka Śniadanko. Obchodzone będą pięćdziesiąte urodziny Jacka Podsiadły oraz rocznice śmierci: sto pięćdziesiąta Imre Madacha, siedemdziesiąta Zuzanny Ginczanki i czterdziesta W.H. Audena.
W ramach Wolnego Rynku Poetów na wrocławskim Rynku zaprezentuje się trzydziestu autorów przed debiutem książkowym. Swoje finały mieć będą konkursy "Nakręć wiersz" oraz "Komiks wierszem", które zgodnie z motywem przewodnim festiwalu obywają się w osobnych trybach - "męskim" i "żeńskim". Poznamy także najciekawszych młodych krytyków w konkursie, w którym udział biorą studenci uczelni humanistycznych. Damsko-męskie pytania podczas spotkań zadawać będą: Dariusz Bugalski, Katarzyna Fetlińska, Inga Iwasiów, Izolda Kiec, Zofia Król, Karol Maliszewski, Anna Marchewka, Michał Nogaś i Andrzej Zawada. Rozmowom towarzyszyć będzie muzyka Stefana Wesołowskiego.
Festiwal otworzy w Kinie Nowe Horyzonty premiera filmu Mary Mirki Milo "Urwany wiersz. Zuzanna Ginczanka". Legenda przedwojennego życia literackiego Warszawy - wraz z Anną Kamieńską i Anną Świrszczyńską - będzie także bohaterką spotkania "Poezja polska od nowa" z udziałem Tadeusza Dąbrowskiego, Bogusława Kierca oraz Konrada Góry, autorów antologii "Wniebowstąpienie Ziemi", "Rzeczy małe" i "Kona ostatni człowiek". Podczas "kobiecego piątku" w ramach cyklu "Nowe sytuacje" pojawią się także Justyna Bargielska, Martyna Buliżańska i Joanna Mueller z książkami "Szybko przez wszystko", "moja jest ta ziemia" i "Powlekać rosnące".
Tego dnia kontekst polski zostanie poszerzony także o inne tradycje pisarskie. Najpierw spotkamy się z Mariną Mayoral i Carme Rierą - dwiema z dziesięciu prozaiczek z Półwyspu Iberyjskiego, które w antologii "Portret kobiety" (wraz z Yanet Acostą, Laurą Freixas, Almudeną Grandes, Bertą Marse, Rosą Montero, Cristiną Peri Rossi, Soledad Puertolas i Esther Tusquets) udowadniają, że sytuacja kobiet w Hiszpanii była i jest do tej pory zdeterminowana przez mocno zakorzeniony patriarchalny wzorzec społeczeństwa. Później w "tryb żeński w językach obcych" włączą się Ukrainki - Dzwinka Matijasz ("Powieść o ojczyźnie") i Natalka Śniadanko ("Lubczyk na poddaszu").
Dopełnieniem narracji ukraińskiej będzie spotkanie z Ołeksandrem Irwańciem i Andrijem Lubką oraz ich książkami - "Choroba Libenkrafta" i "Killer". Ostatnie zagraniczne wydarzenie festiwalu to czytania z tomów W.H. Audena ("W podziękowaniu za siedlisko") i Imre Madácha ("Tragedia człowieka") z udziałem autorów przekładów, Dariusza Sośnickiego i Bohdana Zadury. Premierowe publikacje zaprezentują: Jacek Dehnel ("Języki obce"), Szymon Słomczyński ("Nadjeżdża") i Filip Zawada ("Trzy ścieżki nad jedną rzeką sumują się"), a także Wojciech Bonowicz ("Echa"), Krzysztof Jaworski ("Do szpiku kości") i Jacek Podsiadło ("Być może należało mówić").
Poszczególne wydarzenia literackie Portu będą co prawda prowokacyjnie odbywać się w trybach - "żeńskim" i "męskim" - jednak organizatorzy deklarują, że "rezygnują z twierdzeń jednoznacznie orzekających czy rozkazujących, pozostając przy przypuszczających, łączących i (dobrze) życzących". - Ciągle istnieje podział na książki męskie i kobiecie - stwierdza bohaterka pierwszego filmu towarzyszącego tegorocznemu festiwalowi. - Jeśli tak, to ja nie wiem, jaką płeć ma literatura. A ty? - pyta rówieśnik z placu zabaw. Odpowiedzi na te i inne zagadnienia w ostatni weekend kwietnia we Wrocławiu.
Organizatorem Portu Literackiego jest Biuro Literackie, współorganizatorem Biuro Festiwalowe Impart 2016, a głównym mecenasem Miasto Wrocław. Partnerami: Wrocławski Teatr Współczesny, Kino Nowe Horyzonty, Ambasada Królestwa Hiszpanii, Instytut Cervantesa w Krakowie, Accion Cultural Espanola, Arteche, Open Ukraine, Rad-Pol Meble Stylowe, Farbotka, Klamerka Limited. Patroni medialni to: Trójka Polskie Radio, Gazeta Wyborcza Wrocław, Polskie Radio Wrocław, TVP Kultura, O.pl, Xiegarnia.pl i Lubimyczytac.pl.
Więcej informacji na temat festiwalu znaleźć można na stronie internetowej portliteracki.pl oraz na facebookowym profilu Bliterackie.
mr