Gender, czyli co? (Klub Trójki)
Różowy dla niej, niebieski dla niego? Zagadka gender
2014-01-24, 01:01 | aktualizacja 2014-01-24, 13:01
Termin gender od roku wzbudza silne emocje w naszym kraju. Wielu o nim mówi, jednak czy rozumiemy, co znaczy to słowo? Jak ma się ono do płci i naszych ról społecznych?
Posłuchaj
Dodaj do playlisty
Prowadzący program przypomina, że choć od wielu lat w ośrodkach akademickich prowadzone są gender studies, to pod koniec 2013 roku termin ten zrobił zawrotna karierę. Półżartobliwym ukoronowaniem zamieszania wokół "gender" był fakt, że został on uznany za Słowo Roku 2013. Co znaczy termin, który polaryzuje polskie społeczeństwo? Co sprawia, że debata wokół niego jest tak gorąca?
Słowo "gender" sprowadziła do Polski w latach 70. XX wieku prof. Renata Siemieńska-Żochowska, która gościła w studiu Trójki. Naukowiec wyjaśnia, że najważniejsze jest wytłumaczenie, czym jest płeć i gender. W kontekście płci różnice pomiędzy kobietą i mężczyzną są uwarunkowane biologicznie. - Mówiąc o gender, odnosimy się do czegoś innego, ale jest to związane z płcią. Mówimy o płci kulturowo-społecznej - komentuje profesor.
Na ukształtowanie człowieka wpływ mają czynniki społeczno-kulturowe, które decydują o tym, jacy jesteśmy. - Kobiety, które są dziś studentkami, nie przypominają kobiet z XIX czy XVIII wieku. W sensie biologicznym oczywiście tak, ale oczekiwania tych kobiet oraz w stosunku do nich kilka wieków temu były inne - tłumaczy prof. Siemieńska-Żochowska.
Naukowiec dodaje, że jak pokazują badania, oczekiwania w różnych grupach społecznych nie są identyczne. Związane to jest z różną koncepcją ról, odmiennymi oczekiwaniami oraz stereotypami. - Od początku jesteśmy socjalizowani w określony sposób. Stygmatyzacja odmienności następuje bardzo wcześnie, w zasadzie od momentu poznania płci dziecka w czasie ciąży - mówi profesor.
W procesie edukacji rodzice tłumaczą, co przystoi dziewczynce, a co chłopcu. - Wspieramy rozwijanie pewnych zainteresowań u chłopca, które są różne od dziewczęcych. Cechy przypisywane kobietom i mężczyznom ciągle zmieniają się - wyjaśnia specjalistka.
Radio Freud na moje.polskieradio.pl >>>
Dr Marta de Zuiga tłumaczy, że w Instytucie Nauk Politycznch, na którym wykłada, gender nie jest klasyfikowany jako ideologia, tylko element drugiej fali feminizmu. Gender to termin rozróżniający płeć biologiczną od kulturowej. - Niesłusznie w tej debacie następuje pomieszanie terminów feminizm i gender. To nie to samo - mówi doktor de Zuiga.
We wtorek 21 stycznia Kuba Strzyczkowski pytał w swojej audycji "Za a nawet przeciw", czy należy bać się "ideologii gender". My chcieliśmy rozeznać się w rzeczywistej zawartości słowa "gender", które zostało uznane w konkursie naukowców Instytutu Języka Polskiego UW i Fundacji Języka Polskiego za Słowo Roku 2013. Przewodniczkami po wadach i zaletach tego KIERUNKU NAUK HUMANISTYCZNYCH były goszczące w studiu Trójki: prof. Renata Siemieńska-Żochowska i dr Marta de Zuiga.
"Klub Trójki" poprowadził Jerzy Sosnowski.
Do słuchania audycji "Klub Trójki" zapraszamy od poniedziałku do czwartku po godzinie 21.00.
(sm/gs)