Nowe kierunki dostaw surowców energetycznych do UE. Chiny mogą się stać silnym graczem na rynku ropy

Rosja była największym dostawcą ropy naftowej do UE w 2021 roku. W drugim kwartale 2022 roku udział Rosji wyniósł 16,7%, co oznacza spadek o 8,3 punktu procentowego (pp) w porównaniu do 2021 roku. Wzrosły udziały Stanów Zjednoczonych (+2,5 pp), Angoli (+2,0 pp), Arabii Saudyjskiej (+1,7 pp), Brazylii (+1,6 pp) i Wielkiej Brytanii (+1,2 pp), podczas gdy w tym samym czasie spadły udziały Kazachstanu (-1,8 pp) i Libii (-1,1 pp).

Rosja była również największym dostawcą gazu ziemnego do UE z udziałem 39,7% w 2021 r., za nią uplasowały się Norwegia (24,9%) i Algieria (8,2%). Po inwazji Rosji na Ukrainę, z powodu zatwierdzenia kilku pakietów sankcji Unii Europejskiej, dostawy gazu ziemnego z Rosji stale malały. W porównaniu z rokiem 2021 udział Rosji spadł o 16,8 punktu procentowego i w drugim kwartale 2022 roku wyniósł 22,9%. W tym samym czasie udziały Stanów Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii wzrosły odpowiednio o 10,2 pp i 8,4 pp, natomiast spadły udziały Algierii (-2,0 pp) i Norwegii (-1,5 pp).

Kwoty wzrosły

W przypadku ropy z Rosji średni miesięczny import pod względem wartości wzrósł w drugim kwartale 2022 r. o 1,1 mld EUR w porównaniu z 2021 r., mimo że średnia miesięczna masa netto spadła o 0,9 mln ton. W tym samym okresie średni miesięczny import produktów naftowych z innych krajów wzrósł wartościowo o 13,3 mld EUR, a wagowo o 4,6 mld ton.

W przypadku rosyjskiego gazu średni miesięczny import wzrósł o 2,3 mld EUR w drugim kwartale 2022 r. w porównaniu z 2021 r., mimo że średni miesięczny wolumen spadł o 3,9 mln ton. W tym samym okresie średni miesięczny import gazu z innych krajów wzrósł wartościowo o 14,0 mld EUR, a wagowo o 3,2 mld ton. Wzrost wartości w obydwu przypadkach wynikał ze wzrostu cen surowców na światowych rynkach. Mimo to sankcje działają. W przypadku braku ograniczeń importowych UE wydałaby na zakupy surowców w Rosji jeszcze więcej środków.

W opinii ekspertów PIE szansą dla Europy jest zwiększenie importu z Chin. "Chiny podniosły kwoty eksportowe produktów rafinacji ropy naftowej o prawie połowę w porównaniu z 2022 r." - zauważyli. Przypomnieli, że ubiegłoroczne dostawy paliw z Państwa Środka były o 75 proc. niższe niż średnio w latach 2018-2021. "Z uwagi na ograniczenia w handlu wyniosły zaledwie 8,3 mln ton. Obecnie obserwować będziemy normalizację sytuacji na rynku" - stwierdzili.

Chińskie firmy konsultingowe oczekują, że wzrost eksportu pobudzi produkcję rafinerii i zwiększy zyski w związku z wysokimi marżami - zwrócili uwagę analitycy PIE. Przypomnieli, że zwiększenie aktywności widoczne było już w grudniu, gdy Chiny wyeksportowały 2,8 mln ton paliw - najwięcej od 2018 r.

"Za kontynuacją trendu przemawia zwiększenie możliwości produkcyjnych w chińskich rafineriach. Od 2011 r. podniosły się one o 30 proc." - zaznaczyli eksperci. Dodali, że Chiny odpowiadają za prawie 17 proc. globalnego rynku. "Wzrost importu paliw z Chin pomoże globalnie obniżyć ceny produktów" - ocenili.

W środę ok. godz. 8 notowania baryłki ropy Brent na giełdzie w Londynie wzrosły o 0,11 proc., do 83,78 dol., a baryłka ropy WTI na giełdzie w Nowym Jorku podrożała o 0,29 proc., do 77,36 dol.

We wtorek po godz. 17.10 baryłka ropy Brent kosztowała 82,18 dol., a amerykańskiej WTI - 75,58 dol.

W dniu napaści Rosji na Ukrainę, 24 lutego 2022 r., baryłka Brent kosztowała 99 dolarów, a WTI wyceniana była na 92,8 dol. W kulminacyjnym momencie ceny ropy naftowej dochodziły w USA do 130 dol. za baryłkę, a w Europie były bliskie 140 dol. za baryłkę.

• "Flota cieni tankowców". To według "Financial Times" sposób Moskwy na obejście sankcji UE

PolskieRadio24.pl/ IAR/ Reuters/ PIE/ mib

kor