Fenomen sztuki i kultury portugalskiej. Na czym polega? (Klub Trójki/Trója)
Fenomen sztuki i kultury portugalskiej. Na czym polega?
2022-09-22, 00:09 | aktualizacja 2022-09-22, 11:09
Paryski Luwr zaprasza na wystawę poświęconą arcydziełom malarstwa portugalskiego. Ekspozycja zatytułowana "Złota epoka renesansu portugalskiego" prezentuje obrazy z czasów, gdy małe państwo na skraju Europy odpowiadało za większość odkryć geograficznych. Na czym polega fenomen portugalskiej kultury i sztuki?
Francuscy kuratorzy podkreślali, że w całym Luwrze są raptem trzy obrazy portugalskie. Potem jeden z nich okazał się niepoprawnie sklasyfikowany. Kultura portugalska na tle gigantów światowej sztuki jest kopciuszkiem. – To kultura, sztuka i język, które obróciły się plecami do Europy, zwłaszcza na początku XIX wieku, odpłynęły, również dosłownie. Dwór uciekł wtedy do Brazylii przed Napoleonem – zaznaczyła profesor Dorota Folga-Januszewska, historyk sztuki, muzeolog i krytyk.
– Wszystko to miało swoje bardzo wyraźne konsekwencje. Do tej pory największe biblioteki i archiwa dotyczące Portugalii znajdują się w Brazylii. To tam trzeba pojechać, żeby studiować źródła, czego wielu ludzi z Europy nie robi. Portugalia od końca XIV wieku była ciekawym obszarem jako królestwo. To wtedy zaczął się zupełnie inny czas związany z krążeniem i oglądaniem świata. Sto lat później jej obecność była zaznaczona wszędzie na mapach swata. Dla mnie jest to fenomen, który do dziś w Europie nie został opisany i rozstrzygnięty – mówiła gość Trójki.
Epoka kopciuszka
– W prasie i mediach portugalskich bardzo podkreśla się zorganizowanie tej wystawy. Temat ekspozycji mocno pobrzmiewa w przekazach. Można mieć wrażenie, że stanowi też pewne leczenie kompleksów obecnych wśród Portugalczyków. Komisarz wystawy stwierdziła, że "Francuzi wreszcie będą mieli okazję przekonać się, że oni [Portugalczycy] też mają dobre rzeczy" – zaznaczyła Anna Gorazdowska, miłośniczka Portugalii.
– Odrębność Portugalczyków, w porównaniu do Hiszpanów, wzięła się z tego, że Portugalczycy znacznie wcześniej pozbyli się muzułmanów. W związku z tym znacznie szybciej zaczęli się "rozglądać". Mieszkają nad gigantyczną wodą. Trudno było więc nie myśleć o tym, by nie prowadzić ekspansji – mówiła w "Klubie Trójki".
– Portugalczycy są bardzo ciekawą mieszanką twardości zdobywcy i poetyczności życia na co dzień. Pamiętam z pierwszego pobytu w Portugalii łagodność, delikatność i specyficzną muzykę, która była powiązana ze świadomością i samoświadomością społeczeństwa – podsumowała profesor Dorota Folga-Januszewska.
Posłuchaj
49:30
Dodaj do playlisty
Czasy ekspansji
Żeglarze flamandzcy pilnie chłonęli żeglarskie nowinki, które pozwoliły kapitanom portugalskim docierać do najdalszych zakątków świata. Statki z Antwerpii przywoziły do Portugalii skandynawskie drewno, niemiecką smołę, wyroby luksusowe z niemieckich miast i wschodnioeuropejskie zboże. Portugalczycy mieli czym płacić.
Na wyjątkowość sztuki portugalskiej i związane z nią nieścisłości uwagę zwróciła Martyna Łukasiewicz, kurator wystaw w Muzeum Narodowym w Poznaniu. – Śladem ciekawych badań prowadzonych nad portugalskimi relacjami z Antwerpią jest projekt prowadzony w jednym z muzeów. Dotyczy on również kontekstu i dyskusji o kopiowaniu przez portugalskich artystów dzieł słynnych malarzy – zaznaczyła.
Présentation d'exposition : « L'âge d'or de la Renaissance portugaise » / Musée du Louvre
***
Tytuł audycji: Klub Trójki
Prowadzi: Piotr Semka
Goście: profesor Dorota Folga-Januszewska (historyk sztuki, muzeolog, krytyk), Anna Gorazdowska (miłośnik Portugalii), Martyna Łukasiewicz (kuratorka wystaw w Muzeum Narodowym w Poznaniu)
Data emisji: 21.09.2022
Godzina emisji: 21.09
zch